Translate

Soykırım etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Soykırım etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

25 Ocak 2015 Pazar

ARMENiANS and TURKS



Do you want to know what happened, or have you already decided to take part in running this political game?



How would you feel about having to send your children to any  school  if lies are taught about your 
people's heritage?.....


___________________________________




"Genocide Denier Attacks Shark in Australia"

Thank you!

I would like to acknowledge the Gadigal people of the Eora nation, who are the traditional custodians of this land on which we are gathered. I would also like to pay my respect to the elders past and present of the Eora nation and extend that respect to other Aboriginal people present.

I would also like to acknowledge, the presence of the Members of Parliament here with us, and other distinguished guests. 

I would also like to thank the New South Wales Parliament and the Parliamentary Friends of Turkey for inviting me to speak in this parliament.

Was It a Genocide?

Well, was it a genocide? Why is this even asked? Why do people want to characterize an event without having to study what happened… a century ago? And – how about this for a preliminary question – what is genocide? 

Genocide is a characterization of an event. Genocide is not the event itself. It is an epithet, not a name of an event. It is a legal characterization given to an event if the event falls within the meaning of the term as defined in the Convention adopted by the United Nations General Assembly on December 9, 1948. 

According to Article 2, genocide means an act committed with “intent to destroy,” and the group that is being destroyed is either national, ethnical, racial or religious, and is destroyed as such. That’s what it says. Notice the “as such.” Notice that “political” is not mentioned as a group identifier. The victims of a response to a rebellion are not victims of genocide, no matter what. If you do not want your wife, your husband, your child or your next door neighbour to be burdened by your own act of rebelliousness, then the time to think of it is before committing an act of rebelliousness against the state. The intent on the part of the state in cases of a reaction to rebellion is to maintain sovereignty, not to destroy a group of people. Remove the political condition of rebellion, and you shall also remove whatever state aggression happens as a result. No rebellion, no deportations, no massacres. The rebelling group, though it may have a national, ethnical, racial, or religious identity, is a political group once its purpose is to replace the sovereign, once its intent is to destroy the state in its current existence. In the Armenian case in World War One, the Armenian leadership was leading a rebellion under the intention – shared by its sponsors, the Entente – to destroy the Ottoman state. The Ottoman state, was not trying to destroy the Armenian people – and it is a fact that many Armenians in Anatolia were left unharmed – rather, the Ottoman state was trying to save itself, and to survive as a sovereign. 

Considering the weight of the legal characterization that is genocide, a responsible person would not use genocide as a name, unless it was legally determined to be genocide, and Article 6 of the Convention states that persons charged with genocide “shall be tried by a competent tribunal of the State in the territory of which the act was committed, or by such international penal tribunal as may have jurisdiction with respect to those Contracting Parties which shall have accepted its jurisdiction.” These are exact words, and they mean that only suitable courts may charge a person with genocide. Neither of the types of tribunals stated in the article have ever declared that what happened to the Armenians in 1915-16 was genocide, that’s one point. Another point is that persons are to be charged with genocide, not a nation. The third point is that if you look at the wording you see that there was a clear forward-view to the term genocide. Meaning, it was designed to prevent future – future – genocides, and that’s the “shall” part. “Shall” has a clear tense-distinction. Future. That was the idea that was put to paper. Genocide was something to be prevented from happening in the future. It was not designed to become a source for a disingenuous discourse that consists of false accusations about the past. 

Whose Fan Are YOU?

Now that we have a decent grasp of what genocide is by definition, let us consider the difficulty of characterizing an event in general. It could be any event. There is a difference between facts that make an event and the characterization of the event. We might be looking at the same thing and characterize it differently. It happens in sports regularly. In soccer. I am from Israel, and in Israel to this day, the thought of Australia brings to mind one name: Charlie Yankos. People know him here? Charlie Yankos? Well that name still keeps many Israelis up at night. You’d think there’d be other names to keep Israelis up at night, but no. It’s Charlie Yankos. Israel and Australia used to tangle in the 1980s in the World Cup qualifiers. So, in soccer – it’s a game, it’s a sport, right – say there is a semblance of contact in the penalty box, a possibility of a foul, i.e., an event: do you think both sets of fans are going to characterize the event in the same way? No! They’ll see the same thing, but characterize it differently. 

But that is what historiography does, it characterizes events according to the needs of collective memory, to strengthen group solidarity. The characterization of the event informs us on whose fan you are, than it does on what happened. So whose fan are YOU? Are you a fan in this political game in which only Armenians and Turks are on the field? Who runs this game? Do you want to be the referee? As the referee you’d have the players of both teams begging that you characterize events in a certain way. You don’t see players asking the referee “hey, why are we even playing this game?” They are so caught up in the game. Being the referee in that particular situation is a position of power, as the players of the two teams hold their breaths, waiting for the referee to decide how to characterize what happened. Referees would like to freeze this moment of getting attention, before actually making a decision that will disappoint one of the two sides. Such is the issue between the Armenians and the Turks. 

For some reason – which is not that big of a mystery if you come to think of it – the referee, or referees are suspending the decision. It might be clear that there was contact but no foul, but the important aspect of this event and its characterization has become this frozen moment in which Turks are shown as having to plead with the referee that there was no foul. It is a humiliating position to be in, if you are the Turks. It is frustrating for the Armenians, who for a long time think that they are about to get a penalty-kick. They’re not going to get it. And let me tell you something important: there are no real referees in the international political system. But a great power, or an aspiring power, would like to be thought of as a referee. Referees are the most powerful when there is a situation in the penalty box. Imagine a referee that was able to delay the decision, and just bask in the moment. Isn’t that a referee’s fantasy, the best of both worlds: to have both teams beg for a favorable decision, and yet not have to make a decision on the characterization of the event. 

In the game between Armenia and Turkey there are no real referees, there are people who pretend to be referees, but they are actually extensions of whoever is running the game – and they want to freeze this moment, to keep this question of foul contact in the penalty box as long as possible – the most dramatic state of the game on pause – so that the Turkish team will constantly appear as running to the referee in “denial” of having committed a foul. This image of denying that something happened is the whole point, and it has a life of its own, regardless of whether there was a foul in the penalty box. The Turks are constantly shown as saying “no” to something, like the players who run at the referee to say, “no, no penalty.” A century after the contact in the box. The Turks are constantly shown as if they are denying that something happened. 

Denying a Fact or Refuting a Characterization?

Let’s talk about real denial. Holocaust denial – denial – is something completely different. To say, for instance, that there were no gas chambers in Auschwitz is to deny a fact. To say that Jews were not executed by gas chambers, is to say that an event did not happen. In our soccer analogy, to say that the players weren’t even in the box would be a denial of fact, while to say that the contact in the box does not qualify as a foul is to refute a characterization of an event. One denies facts. 

If something is not a fact, then it is not denied, it’s refuted or rejected. People might call you a denier to make it seem as if they have ownership of facts. It is a tactic. It is my understanding that the Turkish government recognizes the contact in the penalty box; it recognizes every aspect of the Armenian suffering in 1915-16, but it rejects the biased characterization of the event. The fact that those who accuse Turkey of genocide and denial are ignoring Turkey’s clear position, and ignore the distinction made between fact and its characterization, should serve as a strong indication that there is a political commitment at play to press this issue against the Turks regardless of facts. A genuine study is that of facts. To study the actual contact first, before deciding how to characterize the events. 

Those who study the facts full-time, are the very opposite of deniers of facts. Justin McCarthy was here in Australia and he was accused of terrible things. This Dr. McCarthy, whom I have had the pleasure to meet once at a conference in Sarajevo, is not a denier of facts. He is dedicated, as a scholar, to knowing more about what happened. This impressive man, a walking encyclopedia of a man, has spent a lifetime of studying the facts of the events and surrounding the events. I sit and study facts all day. This is what I do. I am not a big-time barrister in London, I am not even a recording artist. This is not a gig for me. I am committed to studying facts. I am finding them. Give me time, and these facts will become known. Give me a platform, and these facts will become known. Would you publish my work here? Do you want to know what happened, or have you already decided to take part in running this political game? 

The Letter by FM Julie Bishop

Even a well-articulated letter such as that drafted by the Honourable Julie Bishop in June – stating that the tragic events are not characterized by the Australian government as genocide – even such a letter only extends the game if it is accompanied by efforts of other branches of the Australian government to utilize the media and education to indirectly promote the belief that the event should be characterized as genocide. It is clear to me that by making the public believe that it was genocide, great pressure is placed on the Turkish government, and then the Western governments reap the benefits of this pressure, and letters such as the one by the Australian Minister of Foreign Affairs are considered a favor to Turkey, to which a price is attached. It is like a coupon that Turkey is expected to accept. However, the jig is up on this type of double play. 

Political Power

Why is it so easy for scholars who are not Ottomanists to publish work that is readily accessible to a wide audience in the US, in the UK, and here in Australia? Why is it so easy to publish a book in which truly skilled scholars such as Dr. McCarthy are disrespected? Why is it so easy to call Turks genocidal? To accuse an entire nation of something so abominable without the expertise, without the knowledge of Ottoman history and language? 

Samantha Power, now representing the United States as its ambassador to New York, she did this. There was power behind this book of hers. Infrastructure. Typically, books that are filled with inaccuracies – the work of shoddy research – are not expected to win prizes. This book won the Pulitzer Prize. No joke. It presented “Turks” as perpetrators of a terrible crime in a matter-of-fact way, used imprecise descriptions, citing fiction as fact, advocating a distinctly anti-Turkish view of history. 

Samantha Power is a political actor. Look at what she said about Russia in the book and what she has to say about Russia now. Her opinion changes according to the political needs of the United States government. Period. So yeah, she did it, she freely tarnished the image of an entire nation without being able to cite Ottoman sources, by simply and unabashedly relying on English writings of Anglo-American political actors. Also, Michael Ignatieff, a famous friend of hers, almost the Canadian prime-minister, did it. Michael Oren, another famous friend of hers, the former American-turned-Israeli ambassador to the United States, he did it. 

These people are not Ottomanists, and, judging by who they cite, they did not spend any time studying first hand facts on Ottoman history and language. They are famous Harvard scholars and political actors, who have access to readers, and influence public opinion. They do not seem to want to access facts. They have access to readers, to the public. Power. And they use this power to make terrible accusations against Turks in general, that they are genocidal and deniers. Have these scholars no shame? Do we know why people who do not know what happened – and do not want to know what happened – are pretending to know what happened and are clearly popularizing a phrase that combines “Armenian” with “genocide” as if a name? It makes you want to ask “What’s going on?” 

Political Purpose

Here’s what’s going on. The accusation of genocide serves political purpose. Three main purposes, one that is great-power specific, one that is Turkish-specific, and one that is Armenian-specific. 

The first one, it allows great powers, usually the United States, to replace disfavored regimes in an indirect manner. Instead of just using sheer force to dominate a region, which also happens, it is more advantageous for a great power to do so by setting up a revolt that would lead to a reaction by the sovereign, that would lead to international acceptance of an intervention led by the very same great power that concocted this mess. This way, the sovereign gets the blame for killing its own people, and the great power, typically America, typically if you have oil or other important resources, gets to show up and save the day, as Samantha Power would have it do. Interestingly, the definition of genocide as it was drawn up does not consider political groups to be victims of genocide. 

Meaning, if a great power wants to stage a genocide in order to topple a regime, then it will have to make it seem as if the group of people is persecuted for religious or ethnic reasons. Other times, the great power just doesn’t care. This happens when the popular perception is all that the great power cares to affect, without having to admit that it is misusing the term in the legal sense. For instance, in oil-filled Libya, those were clearly political rebels who were facing annihilation by [Muammar] Gaddafi, and yet that did not stop President Barack Obama from using the phrase genocide in justifying the planned intervention. 

By the way, at the time, Power was a member of Obama’s National Security Council. Another point of interest regarding how great powers use the genocide concept is that the Genocide Convention gives no heed to the fact that many massacres are the result of the intent to instigate by a third party to the conflict. It has been common to point a finger at third parties who did not stop massacres, suggesting that they were complicit. However, there is not much discussion in academia on how the Genocide Convention sets free third-party instigators for whom it serves a political interest to encourage a rebellion, even when the terrible consequences are anticipated. 

In this instance, the great power mobilizes a group within a state to rebel and attempt to replace the sovereign; then, either the rebellion succeeds and the great power achieves a moment of success in its foreign policy, or the rebellion fails and then the sovereign state that quelled the rebellion is blamed for the atrocities of war. This is not genocide, this is sophisticated imperialism.

The second purpose, the Turkish-specific aspect of the accusation is that it provides the United States and the West with a political tool, a “stick” to raise against Turkey, to press it to make policy decisions according to their wishes, to deny Turkey its place in the European Union, to weaken its image and influence. The lack of a perfect cultural affinity between the US and Turkey has meant that there is no such brotherhood as that which exists among the English speaking countries. Applying for a visa to come here, it was interesting to learn that the information collected as part of my application is to be shared with government agencies in the US, the UK and Canada, the English-speaking gang. Turkey was not one of them. There is no complete trust in Turkey. Turkey’s different. 

However, if you are the United States, you are thinking that there has to be a way to make sure Turkey always picks up the phone when America calls. Sure, there have been carrots in this relationship. Turkey has done very well since the 1950s thanks to cooperation with the United States. But it’s doing much better now, some might say that things have been going too well for Turkey. Its government has reached a level of stability to the point where measures have finally been taken to reduce the influence of outside entities in Turkey. This is a problem for those who thrive on having outside influence around the world. It means that the Turkish government is vilified on Western TV whenever it has to take bold steps to maintain its democracy through fighting outside interference. It is not necessarily that there are better and lesser democracies, but rather sometimes some democracies face more challenges than others. As Turkey is strong enough to face new challenges it has not faced before, this also means that from the West’s perspective there is a need for means to influence Turkey’s decisions. Hence, the Armenian issue. 


In total, around 25,000 people were killed and more than a million people – most of them Azeris -
lost their homes and 14 percent of Azerbaijan’s population currently lives as refugees.





Three, the Armenian-specific purpose of the genocide accusation is that it distracts from a real ongoing grievance, and that is the Armenian occupation of Nagorno-Karabakh. As long as the headlines on the Armenians in the West show them as victims, there is not enough oxygen in the public’s brain to think of them as aggressive occupiers. The Armenian-Azeri conflict is an explosive conflict that has ignited the popularization of the genocide accusation as a proxy-polemic, almost like a replacement-conflict. As long as Nagorno-Karabakh is occupied, Armenian memory will be politicized, and the Armenian people will continue to suffer from this ill-advised politicization of Armenian memory. Instead of better understanding their own past, instead of enjoying greater international relations in their present, the Armenians are locked out of acting toward a more prosperous future for Armenia. It is a simple formula: settle the issue of Nagorno-Karabakh, and the proxy-polemic would fade away, the misuse of genocide will stop. Granted, the genocide accusation began before the occupation of Nagorno-Karabakh, but the two other purposes have already began to lose their momentum. 



Studying “The Study of Genocide”

There is so much material to be studied – on the British political actors in the late nineteenth century, on the Anglo-American imperialist cooperation leading up to the twentieth century, and on the emergence of genocide as a field of study in the last two-three decades – that over time this information will be revealed and undoubtedly expose the political designs of this genocide accusation against Turkey. There is so much interesting material that there ought to be an association of scholars that are studying the study of genocide, studying the people behind the organization of genocide study: how did this field of genocide study, this genocide study, come into being and why. Study all of these people who made ungrounded accusations against Turkey, name by name, one by one. It is an utter disgrace to accuse an entire people of genocide without caring to study the facts. Why has it been so easy to issue such accusations against the Turkish people? What aspects of prejudice are related to this? Racism? Islamophobia? Racism and Islamophobia not necessarily as the reasons why this accusation is made – the reasons for that are political, as I stated – but racism and Islamophobia may explain why it is so easy in the West to make the accusation and have it be so effective in convincing the public of Turkish wrong-doing. 

“Credible Independent Experts”

To me, it is an academic priority to understand what such people have done in the name of academia. How political interest has disguised itself as academia. It is already a fact that Cass Sunstein, who happens to be Samantha Power’s husband, and a friend of the US president, pushed for the US government to use scholars for its own interests. On the same year of being appointed the Administrator of the Office of Information and Regulatory Affairs – a lofty US government position of information control – he co-authored an article in support of government involvement in academic affairs if it helps the government: “The government can partially circumvent these problems [referring to accusations of conspiracy against the US government] if it enlists credible independent experts… There is a tradeoff between credibility and control, however. The price of credibility is that the government cannot be seen to control the independent experts.” 
This is in the Journal of Political Philosophy, volume 17, issue number 2, 2009, page 223. 

This begs an immediate question that should be asked more and more: How much of this genocide accusation is done by the US government? How much of this academic discussion is really a manifestation of political power? It is important to remember that the term genocide became international law because of power, not morality. Morality is owned by power. The US itself was the driving force behind the convention but it did not sign the ratification of the Genocide Convention until the 1980s. Why? Because it feared that there would be accusations made against what happened to the Native Americans and the African slaves. 

The American enterprise that is known as the International Association of Genocide Scholars took care of that problem. Out of 20 issues of Genocide Studies International by the IAGS, upon its thousands of pages, only 9 pages of one pathetic article discuss the Native Americans. The verdict, surprise surprise, is that it was not a genocide per se. And that was that. When you have power, you control the conversation, and then you control the content, you control the language, you control what people think, and then you can talk about freedom. Freedom is not a problem for the government that has enough power to control thought. Do you know who thought the Native Americans suffered a genocide plain and simple? Raphael Lemkin. 

Rafael Lemkin

Let’s talk a bit about Raphael Lemkin. When the term genocide first became published in a 1944 book, Axis Rule in Occupied Europe, under Lemkin’s name, he was employed by the United States government.

The book has the marking of having more than one author, and it is questionable, in my view, that Lemkin even wrote it, considering the quality of the English and the fact that he had only made it to the US in 1941 for the first time. There was no American TV to influence foreigners’ English at the time. There was no Bonanza or MacGyver on Eastern European TV in the 1930s. He could not have written that book on his own, and yet he does not credit anyone for either translating it or editing it, not even proofreading it. It’s odd. It is even odder considering that in the late 1950s when he was no longer employed by the US government, his autobiography was dismissed by publishers in the US partly because of his poor grammar. This was a problem 15 plus years after he immigrated, but it was not a problem just two-three years after he immigrated to the US? That is really odd. The only way for this to make sense is if he didn’t really write the 1944 book, and, guess what, he was working for the US government at the time, when a whole bunch of ivy-league graduates could do it for him. 

Regardless of who actually wrote the book, it coins genocide without regard to the Armenians. It does not mention Armenians, not even once. And yet, Yair Auron, an Israeli scholar who is affiliated with the Zoryan Institute – that’s an institute that promotes Armenian affairs in academia – is quoted all over the internet as saying “When Raphael Lemkin coined the word genocide in 1944 he cited the annihilation of Armenians as a seminal example of genocide.” That is not even a half-truth, but an entirely false statement. Why is this scholar saying such a thing if it is not true? 

Auron only began to write profusely about the Armenian issue in the 1990s, 15 years after completing a doctoral dissertation on a completely different topic, on Jewish youths in France… he might as well be a barrister. And he still goes on TV shows in Israel, writes for Haaretz from time to time, unopposed, without anybody questioning the veracity of his statements. Notice that I am not calling him names, like is done by such people who call Dr. McCarthy a denier; notice that I am not degrading Auron just because he doesn’t agree with my opinion. I am pointing out an actual statement made by him that is completely false.

This Dr. Auron has been active in facilitating the teaching of the Armenian case as genocide in Israel, holding a position of influence in the main college in Israel that educates the teachers of tomorrow. There are organizations that frame people’s understanding of history in anti-Turkish ways. An “international educational” organization such as Facing History and Ourselves is said to reach over 1.5 million school kids, through close to 20,000 educators in the US and Switzerland. 

No wonder, then, that in Switzerland they believe these stories about World War One and Lemkin. A false narrative has made it seem as if Lemkin was inspired by the Armenian suffering to coin genocide. Is it any wonder, then, that when the honourable judges of the European Court of Human Rights corrected the wrong done by the Swiss government and courts that convicted a Turk, Doğu Perinçek, for sticking to his understanding of what happened, even these honourable judges who made this correction, still said, and this is a quote “We know that when Raphael Lemkin (Axis Rule in Occupied Europe, 1944) coined the term genocide, he had in mind the 1915 massacres and deportations” (that’s on page 53 of the English version of their decision)? No, we do not know that. In fact, Lemkin did not express any thought on the Armenians at that time. This falsehood is easily acceptable for reasons that must be examined. 

The truth is that while he was employed by the US government, the Armenian issue did not seem to be on Lemkin’s mind. Why would it be? It was not a US political agenda at the time. After Lemkin was dropped by the government, he wanted to promote the term in every way he could, and promote himself in the process, and he became involved with the activities of American Christian organizations, who already had a long history of involvement in the tensions between Armenians and Muslims. Under their influence he said in an interview to CBS in 1949 – one of these organizations may have arranged for that interview, by the way – that he became interested in genocide because of what happened to the Armenians. 

However, at a different time, while campaigning for genocide ratification in Italy, and being asked “When did you first become interested in Genocide?” his answer was Armenian-free, made to fit to his audience in Italy. Time and place, audience and purpose, determined his answers. His written autobiography was just as flexible. And yet it is his autobiography, the one that could not get published while he was alive, that Samantha Power cites in her book like it was a mathematical truth. 

At the twilight of his life, while his push for greater discussion on genocide and for Noble Peace Prize nominations was ongoing, Lemkin referred to a total of 62 cases in history – in Antiquity, the Middle-Ages, and Modernity – as genocide. Among them the genocide of Native Americans, he called it the “Genocide against the American Indians,” the genocide by the Greeks against the Turks, the genocide in Belgian Congo. Of the 41 cases in modern times, number 39 states “Armenians.” Number 41 was added in handwriting and says “Natives of Australia.” This does not mean that they were all genocides. These were all researched hurriedly and superficially to gather as many cases for the promotion of the term’s popularity. Not only was the historical research insufficient, over time Lemkin distanced his definition from that of the Genocide Convention and began to follow a home-made definition of genocide. But, what’s interesting is that out of all of these, for some reason – and what is that reason? – the Armenian case, or should I say the anti-Turkish case, is the one that is kept alive, and made into an ongoing and going and going – without being gone – issue. Certainly not forgotten, but falsely advertised as such. 

James Bryce at the Center of the Falsehoods

This accusation of genocide may still be turned around from falsehoods to greater truths that have yet to be brought out. But first we must expose the falsehoods for what they are. What are the genocide claims based on? Wartime articles in the New York Times? Missionary accounts? Armenian memories written down in Massachusetts? The report by Ambassador Henry Morgenthau whose embassy functioned as a hub for Entente agenda during the war’s first couple of years? The British government-based, government-issued, Blue Book?

Go to the University of Oxford’s Bodleian Library, Special Collections, seek the help of a nice gentleman by the name of Colin Harris, and you will find there the catalogue of papers of one James Bryce. 

Going by my own growing familiarity with the facts, what happened may be characterized as a tragedy because the Armenians were set up for a big painful fall by the British, and by presumptive Armenian leaders, the so-called Armenian representatives who met with British officials – headed by Bryce – in London hotels, and acted irresponsibly toward the many innocent Armenians who were – as a result – fated to suffer the consequences of the actions of these so-called Armenian representatives. These representatives were fed by British hubris as they strove to advance the political quest for an Armenian independent state on Ottoman land, their personal ambition to be leaders of this state, but mainly on behalf of British imperialist agenda. 

There is no question that these actions, namely colluding with the British and agreeing to lead an intensified rebellion, meant selling out the safety of the Armenian people in eastern Anatolia who were not the majority in any of the provinces there, and would be subject to an escalation in violence similar to what followed Bryce’s previous campaigns to excite Armenian rebellion in the 1890s. 

James Bryce is not just the man behind the Blue Book during World War One. In 1967, Arnold J. Toynbee, who during World War One was a young historian fully employed by the British government to work under Bryce in editing the Blue Book and manufacture other propaganda, admitted that the Blue Book was designed to affect the American public during the war. By World War One, Bryce had already established strong connections with people who were in the loftiest political positions in the US. 

To quote the Washington Post from January 28, 1917, “No man in Europe commands a more sympathetic audience in America than Bryce.” What Toynbee did not share with his readers, even in his old age when he wrote Acquaintances, was that decades prior to World War One, Bryce had made a name for himself as a Liberal politician and an expert in foreign affairs thanks to raising the Armenian Question in 1876 as part of the larger Eastern Question raised by Gladstone and other anti-Muslim politicians, historians and journalists during the Bulgarian Agitation. 

It was imperialism, disguised as morality. Already in 1878, Bryce announced Turkey’s death, and presented the plan to cultivate “the growth of a native Christian race” – the Armenians – to the point of establishing “the nucleus of an independent state” – Armenia – whose territories would comprise of Ottoman land in the size of “about three hundred and fifty miles in length by two hundred and fifty in breadth.” 

Between then and World War One, Bryce engaged in many activities to organize the Armenians as a political entity within the Ottoman state that would replace the Ottoman sovereign. This was accompanied by the promotion of a conviction according to which the Turks as a race and as followers of Islam were inferior, uncivilized and an obstruction of progress. While giving the Romans Lecture in 1902 at Oxford, Bryce said that there are “cases in which the exclusion of the Backward race seems justified, in the interests of humanity at large,” and he invited his audience to “ Conceive what a difference it might make if Islam were within two centuries to disappear from the earth!” That’s a quote from 1902. 

Before World War One, before 9-11, before post-9/11ism supplanted postcolonialism. Before this idea of radical Islam became popularized. Bryce wanted Islam gone. It got in the way of his imperialist vision of the world.

If you were to study Bryce’s papers, you would find that all of the sources of falsehoods, cited by biased scholars or “credible independent experts,” whatever you want to call them, they are associated with Bryce, all of these sources are associated with Bryce. Go read his correspondence with the editors of the New York Times – see how much influence he had with them, with US government officials, with American church-organizers, with overseers of missionary activities in eastern Anatolia, with Armenian leaders in the US, Britain and eastern Anatolia. Go read his published articles in liberal periodicals, feel the hatred for the Turkish race and its Muslim religion, understand how the pretense of morality and values served an imperialist agenda, and become aware of the plotting that was going on. 

Then you will begin to wonder what facts are being denied here? How much is currently known on what led the British Liberals to promote Christian nationalism within the Ottoman Empire while they were in the opposition and Benjamin Disraeli was the premier? How does it relate to the rise of Darwinism at the time? How does it relate to anti-Semitism? How does it relate – on conceptual and interpersonal levels – to the rise of German anti-Semitism? 

The Rise of Racism, Islamophobia and Anti-Semitism in Britain

Bryce’s mentor in academia, the Oxford historian Edward A. Freeman was considered a spokesperson of sorts for Liberal Party ideology during Disraeli’s premiership, when the Liberal Party was in need of political pretext to win back the British public. He was described by historian Richard Shannon as “the natural leader of the Gladstonian historians.” Freeman wrote in 1877 that “the people of Aryan and Christian Europe” – the Christian minorities in the European territories of Ottoman Empire – were suffering from “ The union of the Jew and the Turk against the Christian.” To him, the Turk, much like the Jew, “did not belong to the Aryan branch of mankind” and did not belong in Europe. He elaborated on how the Jew and the Turk are the enemies of Europe. 

Upon visiting the US in the 1880s, in promotion of Anglo-Americanism, this was one of his impressions: “Very many approved when I suggested that the best remedy for whatever was amiss would be if every Irishman should kill a negro and be hanged for it.” Another observation: “The eternal laws of nature, the eternal distinction of colour, forbid the assimilation of the negroe.” And another one: “ The negro… is not a man and a brother in the same full sense in which every Western Aryan is a man and a brother. He cannot be assimilated; the laws of nature forbid it.” Or how about this: “…I must say that every nation has a right to get rid of strangers who prove a nuisance, whether they are Chinese in America, or Jews in Russia, Servia, Hungary, and Roumania.” 

This man was a racist, and he coached Bryce to develop the political potential of the Armenian people in Ottoman land, by highlighting their supposed superior race and religion. I am not bringing forth these quotes to judge a man according to our postmodern-postcolonialist standards. I am bringing these quotes before you to show that this is the frame of mind that propelled the British imperialist idea to pin the Armenian people against the Turks. There was a racial intensity that had proven effective then, and has been overlooked in academia to this day. 

The anti-Semitism shown against Disraeli, by these same people, was a new Darwinian-inspired anti-Semitism. It was a blood based, race based, anti-Semitism. It did not aim against Disraeli for being a practicing Jew, for “killing Jesus,” for working on Sundays, for not believing, because Disraeli was Anglican, he was baptized as a boy. This was not the anti-Semitism of the Middle-Ages, but the anti-Semitism that was later promoted in Germany by the likes of Houston Stewart Chamberlain, a Briton in Germany, who grew up supporting Gladstone against Disraeli. The spiritual leader of Nazi racism was influenced by the anti-Semitism that developed in Britain during the time of the Bulgarian Agitation and the raising of the Armenian question. 

In the Holocaust, Jews were persecuted by the Nazis systematically, not because of religious differences but because of racial beliefs; certainly not because of a rebellion. The Jews were loyal Germans who participated in German culture and were proud of their German national home. The argument that feeds on comparisons between the Holocaust and a tragedy that followed Armenian, British sponsored, rebellion, is unacceptable. To suggest that Hitler was right when he equated – if he did – the Jews or the Poles to the rebellious, British-sponsored, Armenians, is unacceptable. It is important to internalize that the same people in Britain who wanted an Armenian independent state on Ottoman land were the ones who claimed that the Jews were never to be accepted in their European national homes. They were the racists who invented modern racism. Bryce wrote about Disraeli that he was not an Englishman. Disraeli was his prime-minister, English born and Anglican, and yet Bryce wrote about him that he was not really an Englishman. Why? Because Disraeli had Jewish blood.

The Historiographical Problem

This is a big problem to this day – can the Jews be considered Englishmen or Englishwomen in Britain? Can the Muslims? Can the Turks? And how about in Australia? Are the Turks here Australians? 

We might receive an illuminating understanding of it if we were to address British historiography on the Armenian issue, on anti-Turkish, anti-Muslim, anti-Ottoman, anti-Semitic aspects of it, openly and sincerely. Instead of letting part-time scholars keep this fascinating and important period of history as part of a political game, let’s open up the books. Let’s read what was said at that time in Britain, and try to understand how this might be connected to the current national identity crisis in Britain and in Western states. How is an African Muslim to become aligned with British national identity? 

This is the basic problem. More basic than the tension due to the fighting of Western militaries in Muslim countries. The basic problem is that British historiography has not owned up to its hateful prejudice. Statements such as that made by William Gladstone, the much revered four-time prime-minister of Britain – elected more times than anybody in British history to be the premier – who ran policies against Muslims in Turkey and Egypt. 

He said: “It is not a question of Mahometanism simply, but of Mahometanism compounded with the peculiar character of a race… They [the Turks] were, upon the whole, from the black day when they first entered Europe, the one great anti-human specimen of humanity.” 

How can one expect Muslims to feel like they are a part of national identity, when such words are unaccounted for, and the man who said them is enshrined, literally, a figure that is a source of pride in Britain’s modern history? How has this tension between British pride in its anti-Muslim history and the pretense of bogus morality for imperialist gains been reconciled with its current social makeup?  We can ask even further, what about British history of slave ownership? Has that been addressed? 

How many of you know that William Gladstone’s father, John, was one of the wealthiest slave owners in Liverpool? How many of you know that in his plantations Africans were hanged or shot down when they wanted to set themselves free? How many of you know that he was one of the most passionate voices in Britain against abolition, and that he called William Wilberforce – who was the leader of the anti-slavery campaign – he called him a “mistaken man,” and that he only gave up the fight once the government paid him a huge sum of money as compensation? How many of you knew that? 

There is no attempt of owning up to this history, of addressing the fact that William Gladstone was not so moral or that his father was not a philanthropist (a philanthropist they still call him!); there is no attempt to recognize that the anti-Turkish use of Armenians as colonialist pawns against the so-called “antihuman” Turks, is mentally related to the use of African slaves, just as the Gladstones – father and son – are related. There are churches in the Liverpool area that were built with slave money, and yet the name Liverpool does not make the common person think first of slavery; instead, people think of the Beatles and Ian Rush.

Is Australia a Fair Place for ALL its Citizens?

David Cameron, in his first speech as Britain’s prime-minister blamed state multiculturalism for the national identity crisis of Muslims in Britain. They have been allowed to live their separate lives for too long, he said. Why wouldn’t he say that? It is politically popular to take action against Muslims in Western societies in our post-9/11 world, and it means that Britain does not have to change its national identity, that it does not have to recognize a deep disrespect to the formerly colonized people who are now among its citizens. 

And here in Australia, a relatively new settler state, has it not been shown that when there isn’t a historiography that is filled with anti-Muslim moments, multiculturalism actually works? So what if Muslims or Turks prefer to maintain their traditional customs and live in their own neighborhoods? They still might watch Neighbours and Home and Away, if they are comfortable. 

If their historical background is truly respected by Australia, they will be proud Australians. It is not advisable to create a national identity crisis for Turks or Muslims in Australia by following a political ordinance from the US or the UK to twist history. Historiographical cleanliness is crucial for keeping national identity intact. How would Muslims or Turks feel about having to send their children to Australian schools if lies are taught about their people’s heritage? This is my message to you. Historiographical cleanliness goes a long way. The study of historical facts must be on full display. The approach taken by you on the characterization of the events in 1915-16 defines your national identity. Is Australia a fair place for all its citizens? May all of Australia’s citizens be proud of their government’s fairness in choosing historical study over prejudice, or is Australia a country that receives political dictations on history? 


Thank you!


Mr. Tal Buenos
At the luncheon hosted by
the NSW Parliamentary Friends of Turkey
New South Wales Parliament, 24 November 2014
or pdf:



Bir Yabancı Gözüyle Sözde Ermeni Soykırımının 
Sosyo Genetik Kodları


Avustralya'nın en önemli bölgesi olan Yeni Güney Galler eyaletinin yerel parlamentosunda 
24 Kasım 2014 günü yapılan konuşmada 
Ermeni soykırımı iddiaları kapsamlı olarak ele alınmaktadır.

Gerçekten de soykırım mıydı? 
Bu soru neden soruluyor ki? 
İnsanlar yüzyıl önce olanları incelemeden neden bir olayı nitelendirmek istiyor? 
Kimin taraftarısınız? 
Bir gerçek mi inkar ediliyor, yoksa bir nitelendirme mi reddediliyor? 
Bu araştırmacılarda hiç utanma yok mu? 
Geçmişte ne olduğunu bilmeyen - ve bilmek de istemeyen - 
bu insanların buna rağmen geçmişte ne olduğunu biliyor numarası yapmalarının ve 
"Ermeni" ile "soykırım"ı birleştiren bir ifadeyi 
sanki gerçekmiş gibi yaymaya çalışmalarının 
nedenini biliyor muyuz? 
Böyle bir durumla karşılaşınca insanın "burada neler oluyor?" 
diye sorası geliyor.....
Siyasi amaç.

Tarih yazımındaki berraklık, ulusal kimliği korumak için çok önemlidir. 
Müslümanlar veya Türklere, eğer Avustralya okullarında kendi insanlarının geçmişleri hakkında yalanlar öğretilirse, 
çocuklarını oralara göndermek konusunda ne hissederler? 
Tarihi gerçekler tam olarak teşhir edilmelidir. 
1915-16 olaylarının tanımlanması konusunda aldığınız yaklaşım
ulusal kimliğinizi tanımlar.


Soner Polat
21.Yüzyıl Türkiye Enstitüsü



___________
* Tal Buenos is an Israeli scholar. He has a Bachelor of Arts degree from Tel Aviv University, where he studied Jewish thought, history and mysticism. He then earned a Master’s degree in Theological Studies at Harvard Divinity School, where he developed his interests in biblical studies, the modern history of religion in North America, and inter-religious discourse. Tal is now a doctoral candidate in political science at the University of Utah. His current areas of focus are located in the intersection of international politics and history, and they include: the term genocide and its use, British imperialist historiography and its effects, aspects of the Turkish-Armenian conflict, international relations theory and its purpose, racism, and multiculturalism. Tal is part of the Turkish Studies Project research group at the University of Utah and has written articles for several newspapers, including the Jerusalem Post in Israel, and Daily Sabah in Turkey.













15 Haziran 2012 Cuma

1821 MORA İSYANI




‎...VE BÜTÜN AVRUPA BU KATLİAMA SESSİZ KALARAK İZLEMEKLE YETİNDİ...




1821 MORA İSYANI - Serap TOPRAK




19. Yüzyılın başına kadar başarısızlıkla sonuçlanan Rum isyanları 1821 yılında Mora Yarımadası’nda başlayan isyanla yeni bir dönemece girdi. İsyanlar kısa zamanda bütün adaları ve Yunan coğrafyasını sardı. 1821 Mora isyanı Yunanistan’ın bağımsızlık kazanmasında önemli bir rol üstlendi. Mora’daki ilk isyanlar Osmanlı Devleti tarafından önemsenmeyip gerekli tedbirler alınmamıştır.


Fakat daha sonraları Mora’da binlerce Müslüman Türk’ün hatta Ortodoks olmayan Hıristiyan ve Musevilerin katledilmesi isyanların ne kadar ciddi olduğunu göstermiştir. Sonuçta Mısır donanmasından yardım istemek Osmanlı yönetimi tarafından tek çare olarak görülmüştür. Fakat bu plan, Avrupalı Devletlerin müdahalesi ve Navarin’de Türk-Mısır donanmalarının yakılması felaketiyle sonuçlanmıştır.



                                                           
I. GİRİŞ 


Rumlar 18. Yüzyıl sonlarına kadar birçok kez başarısız isyan girişiminde bulunmuştur. 19. Yüzyıla geldiğimizde Rumlar, Osmanlı yönetiminde yaşayan diğer milletlerden farklı olarak deniz ticareti sayesinde zengin bir burjuva sınıfı oluşturmuştur. Doğu Akdeniz ve Karadeniz ticaretinin ¾’ünü elinde bulunduran zengin Rum tacirler, bilimsel ve düşünsel faaliyetlere de önem vererek ulusal bilinçlenmeyi destekledi ve isyanlara zemin hazırladı. 


Tamamen milli duygulara dayanan ve milli bir karakter olarak gelişen Rum isyanları, zengin tacirler, diaspora, ayrılıkçı cemiyetler, ki bunların içinde en etkili faaliyet gösteren ve çok sayıda üyesi olanı Filiki Eterya Cemiyeti, Fener Rum Patrikhanesi ve Avrupalı Devletler tarafından maddi ve manevi olarak her yönden desteklenmiştir. 


Yunanistan’ın kısa sürede bağımsız bir devlet olarak ortaya çıkmasında bütün Yunan coğrafyasındaki isyanlar kadar adalar, özellikle Mora Yarımadası’nda çıkan isyanlar büyük önem taşımaktadır. Mora isyanları Rumlar için bir dönüm noktası olmuştur. Ayrıca Mora isyanları yerel ayaklanmalar olarak kalmayıp, Rumların yaşadığı diğer  adalara isyan ihraç eden bir merkez olmuştur. Mora Yarımadası’nda, özellikle Filiki Eterya Cemiyeti’nin ve Fener Rum Patrikhanesi’nin önderliğinde isyan ateşi  yakılmış ve Avrupalıların da sempatilerini de toplayarak diğer Balkan milletlerinden önce Yunan Devleti’nin kurulması sağlanmıştır. Büyük Yunanistan’ın kurulması yönündeki en ciddi adım olan Mora isyanı bu açıdan çok önemlidir. Bu çalışmada, Mora Yarımadası’nda başlayan ve Avrupalı Devletlerin müdahalesiyle sonuçlanan Mora isyanı ele alınmıştır. 


Bu doğrultuda çalışma iki bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde, Mora isyanının başlaması ve yayılması karşısında Osmanlı Devleti’nin aldığı önlemler üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, Mora isyanının uluslar arası boyut kazanması incelenmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında ise, araştırmadan elde edilen bulgular ortaya konmuştur. 




II. MORA İSYANI VE OSMANLI DEVLETİ’NİN ALDIĞI TEDBİRLER 


Mora Yarımadası’nda Rum Ortodoks Kilisesi ve rahipleri, Osmanlı Devleti makamları karşısında büyük oranda imtiyazlı bir yapıya sahipti. Bu imtiyazlar sayesinde Rum Ortodoks Kilisesi, Rumların çıkarlarını koruyabilmekteydi. Bununla birlikte Mora’da yaşayan Rumlar, büyük toprak sahipleri değildi. Ayrıca yıllık kazançlarının 1/5’ini vergi olarak ödüyorlardı. Osmanlı idaresiyle iyi ilişkiler kuramayan Rumlara gelince, onlar da daha çok ıssız bölgelere ve dağlık alanlara yerleşmeyi tercih etmişti. Bu nedenle 1460- 1821 yılları arasında Mora’nın dağlık  alanlarına Müslümanlardan ziyade Hıristiyanlar yerleşmişti. 


Mora Yarımadası’nda Rumlar arasındaki milliyetçi faaliyetlerin artmasında Osmanlı Devleti’nin Rumlara verdiği siyasi imtiyazlar önemli rol oynadı. Rum cemaati, Osmanlı Devleti tarafından Antik Yunan’ın bir devamı olarak görüldü. Bununla birlikte, 1715- 1821 yılları arasında cemaatin haklarına bazı sınırlamalar getirilse de, gerçekte cemaat serbest bir şekilde idare ediliyordu. Mora Yarımadası’nda Ortodoks Kilisesi’nin dışında Rumları idare eden kocabaşılar bulunmaktaydı. Osmanlı yönetiminin desteğiyle seçilen kocabaşılar, uzun seneler bu görevde kalmakla yetinmeyip haklarını çocuklarına ve hatta torunlarına devredebiliyordu. 


İslamiyet’in kutsal mahallelerine ve hükümdar ailelerine has olarak verilen şehir ve kasabalar Mora’nın en şanslı yerleşim yerleri olarak görülmekteydi. Bunlardan biri de, Müslüman şehri olarak görülen ve bir Mekke vakfı olan Dimitzana şehridir. Burada oturan Müslümanlar Mora’lı Rumlar tarafından her zaman ayrıcalıklı olarak görülmüştür. 


Ayrıca Mora’da yaşayan “kleftler” adında bir topluluk da bulunmaktaydı. Kleftler, Mora’da Türk yönetimini kabul etmeyen ve yönetimle silahlı mücadeleye giren gruptu. Osmanlı Devleti, bu asi grupla mücadele etmek için Hıristiyanlar arasından seçtiği “armotoli” denilen ve bir çeşit zabıta görevi gören düzenli gruplar oluşturdu. 1715- 1821 arasındaki dönemde Osmanlı yönetimi özellikle, boğazların bulunduğu taşımacılığı korumak amacıyla “muhafız teşkilatı” kurdu. Böylece armotoliler, yolcuların güvenliğini sağlamakla görevlendirildi. Korint ile Argos arasındaki boğaz ile Arkadya ve Messenya arasındaki Lontari Boğazı güvenlik açısından önemli geçitlerdi (Bees: 423). Armotoliler buralarda önemli görevler üstlendi. 


Bunun dışında Mora’nın dağlık bölgelerinde yaşayan Manyalılar bulunmaktaydı. Manyalılar, 1460- 1801 yılları arasında her türlü dış güce karşı isyan etmiş bir topluluktu. Osmanlı Devleti, Manyalılardan vergi alma şartıyla bunların muhtariyetini kabul etti. Fakat kararlaştırılan vergiler de hiçbir zaman düzenli olarak toplanamadı (Bees: 423). 18. Yüzyıla kadar birçok kez isyan eden Mora Rumları başarısız olunca Batı Avrupalılardan umutlarını kesip Rusları bir kurtarıcı olarak görmeye başladı. Özellikle Çar I. Petro döneminde, bu bölgede Rus ve Hıristiyanlık propagandası artış gösterdi. II. Katerina döneminde Ruslar, Rumlar arasından seçtikleri kişiler ve rahipler aracılığıyla Rumları kışkırtma yolunu seçti. 


Bunlar arasında Kalamata’nın nüfuzlu emlak sahiplerinden Panayotis Mpenakis bulunmaktaydı. Bu kişinin bölge Rumlarını kışkırtıcı faaliyetlerde bulunması Türk idarecilerinin de dikkatini çekmekteydi. 1767- 1768 arasında Rumlar isyan için hazırlıklar yaptı. Fakat 1768 yılında Osmanlı-Rus Savaşı başlayınca bütün planlar değişmek zorunda kaldı. Rus donanmasının Akdeniz’de görünmesine ve Manyalıların yardımına rağmen, Ruslar istedikleri sonucu alamadı (Bees: 425). 


Sadrazam Musin-zade Mehmet Paşa’nın ve daha sonra Cezayirli Gazi Hasan Paşa’nın sayesinde isyan bastırıldı (Mustafa Nuri Paşa, 1987: 251). Başarısız  isyan girişimlerinden sonra Rusya, Rumlar üzerindeki nüfuzunu daha da arttırmaya çalıştı. Küçük Kaynarca Antlaşması’na, Rusların diledikleri yerlerde konsolosluklar açma, İstanbul’da bir Rus kilisesi kurma ve Ortodoks Hıristiyanları koruyuculuğunu üstlenme gibi maddeler de, milliyetçilik propagandası amacıyla eklendi (Karal, 1994: 108- 109). 


Rusya tarafından hayal kırıklığına uğratılan Mora Rumlarının bu durumu telafi edilmeliydi. Böylece Rumlar, Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1783 ve 1791 yıllarında imzalanan anlaşmalar gereğince, Rus bayrağı altında deniz ticareti yapma ayrıcalığı elde etti (Bees: 425). Bununla birlikte 1790’lı yıllarda Rumlar, Akdeniz’de korsanlık ve eşkıyalık yapmaya devam etti. Osmanlı yönetimi de eşkıya Rumların bütün faaliyetlerinden ruhani liderleri sorumlu tuttu (BOA. 192/9350, HAT).


19. Yüzyıl başlarına kadar ulusal bilinçlenme yönünde büyük yol kat eden Rumlar, 1821 yılında Aleksander İpsilanti liderliğinde Eflâk ve Buğdan’daki başarısız ayaklanma girişiminden sonra, amaçlarını gerçekleştirmeye en uygun yer olarak Mora Yarımadası’nı görmekteydi. Bunun üzerine Rum asi liderleri toplanarak, Paskalya gecesi Müslümanlara saldırma konusunda aralarında anlaştılar. 


Asiler, saldırılarda başarısız oldukları takdirde de bölgede önemli bir güç olan  Tepedelenli Ali Paşa’yı suçlamayı kararlaştırdılar. Bu anlaşma çerçevesinde asi liderler tarafından Mora’nın kasaba ve köylerine papazlar gönderildi. Fakat olaylar, planlandığı gibi gelişmedi ve beklenmedik bir şekilde başlayan Erhos olayı, isyanın zamanından önce çıkmasına neden oldu. Anabolu Kalesi’ne yaklaşık üç saat uzaklıktaki Erhos kasabası Müslümanları, Rumların bir isyan hazırlığı içinde olduğundan şüphelenmekteydi. 15 Şubat 1821 tarihinde Anabolu sakinlerinden Yenişehirli İbiş ve Hasta Hasan ismindeki iki kişinin, Hıristiyan pazarında sarhoş olarak gezerken ateş açmaları üzerine Rumlar, Paskalya gecesi yapılacak olan isyanın açığa çıktığını düşünerek harekete geçti ve kasaba içlerine kaçtı. 


Ayrıca dağlardaki silahlı Hıristiyanlar da ortaya çıktı. Kocabaşılar, isyan haberlerinin aslının olmadığını iddia etse de, 24 Mart 1821 tarihinde Erhos Müslümanları kasabayı  terk edip Anabolu kalesine kaçtı. Bu olay Mora Müslümanlarının da isyan gerçeğini görmesine neden oldu. Fakat Yedi Ada’da ve diğer adalardaki kaçak Rumlar, Mora’da toplanarak her tarafta isyan çıkarmaya başladı (Ahmet Cevdet Paşa, 1994: 2759- 2760). 


Özellikle Aleksander İpsilanti’nin kardeşi Demetrios İpsilanti ve Prens Kantakuzen, Mora’ya giderek Rumları kışkırtmayı başardı. Mart 1821 tarihinde İpsilanti ve Kantakuzen, isyan alameti olarak feniks ve matem alameti olarak da siyah renkte olan Filiki Eterya Cemiyeti’nin bayrağını açarak Rumları isyana çağırdı. Bununla birlikte Hidra Adası’ndaki denizciler ve Mayna gençleri bu çağrıya uyarak isyana katıldı. Hidra denizcileri, küçük gemilerini donatarak Müslümanlara ait gemileri yaktı. Ayrıca Kolokotrinis adındaki bir Rum asinin liderliğinde Patras, Navarin, Tripoliçe, Misolinki ve Nopli ele geçirildi (Driault, 2003: 184).


Mora Yarımadası’nda başlatılacak bir isyan için Filiki Eterya ajanları, Fener Rum Patrikhanesi’yle işbirliği içinde çalışıyordu ve özellikle Mora isyanı Patrikhane tarafından planlanmıştı. Filiki Eterya’nın Mora teşkilatı başkanı olan Patras Piskoposu Pol Germanos, üstünde Meryem Ana’nın resmi bulunan bir bayrağı eline alarak “Ey Yunan milleti! Artık uyan, Türkleri öldür” sloganıyla Rumları açıkça isyana çağırdı (Şahin, 1996: 190). Bu çağrıdan sonra isyan, milli ve dini bir karakter olarak gelişmeye başladı (Karal: 112). 


Mora’da Rum asilerin saldırıları üzerine, Mizistre, Levendar, Fenar ve Bardine’nin Müslüman halkı Trapoliçe’ye; Endruse ve Nişter halkı Koron, Moton ve Anavarin’e; Gaston halkı da Lale Kalesi’ne sığındı. Vistice’de 400 kadar Müslüman Rumlar tarafından öldürüldü. Bununla birlikte Kornine halkı Trapoliçe’ye kaçarken Rumların saldırılarına uğradı, fakat Trapoliçe’den yardıma giden 2.000 kadar gönüllü tarafından kurtarıldı. Rum kocabaşılar ise, bütün bu katliamın Tepedelenli Ali Paşa tarafından yapıldığını ileri sürdü. Bu arada Osmanlı Devleti, Yanya’da isyan eden Tepedelenli Ali Paşa’nın ortadan kaldırılması üzerine yoğunlaştığından bu olaylarla pek ilgilenmedi (Ahmet Cevdet Paşa: 2681). 


Mora nüfusu içinde Türklerin nüfusuna bakacak olursak Türkler azınlıkta yaşamaktaydı. Ayrıca Rumlar büyük ticaret filoları ve yedek denizciliğiyle denizi kontrol edebilmekteydi. Böylece Osmanlı ordusunun Mora’ya ulaşması da çok zordu. Bununla birlikte Osmanlı Devleti, Mora’da başlayan isyan sırasında Tepedelenli Ali Paşa isyanıyla uğraşmaktaydı. Mora’daki olaylara hızlı bir şekilde kontrol altına alma olasılığı da düşüktü. Osmanlı Devleti Mora’da Rumların ayaklanmasını başlangıçta, bölgeye gönderilen ve bir Filiki Eterya üyesi olan memur Nikola Morozi’nin raporuyla izledi. Böylece Morozi’nin de etkisiyle isyan Babıâli’nin pek dikkatini çekmedi. Fakat Mora isyanı açığa çıkınca Hurşit Paşa, Kapıcıbaşı Mustafa Bey’i 3.500 kadar askerle Tropoliçe’ye kumandan olarak gönderdi. 


Mustafa Bey, Rumeli sahillerinden kayıklarla Mora Kalesi’ne geçti ve burada Sirozlu Yusuf Paşa’yla buluştu. Oradan Vestiçe’ye gitti. Vestiçe’de 200 kadar eşkıyayı öldürdükten sonra 16 Şubat 1821 tarihinde Erhos’da 600’den fazla Rum eşkıyayı  öldürdü. Mustafa Bey’in, Tropoliçe’ye girişi Rumlar tarafından şiddetli saldırılarla  karşılandı. Asiler, Mora’daki kaleleri, özellikle Mora’nın merkezi olan Tropoliçe’yi  kuşattı. Böylece Mustafa Bey, Tropoliçe’de mahsur kaldı (Ahmet Cevdet Paşa: 2761). 


Tropoliçe, Rum asiler tarafından ele geçirildiğinde, Müslümanlar öldürüldü ve camiler kiliseye dönüştürüldü. Ayrıca Tropoliçe’de bir de cumhuriyet hükümeti kuruldu (BOA. 841/37873, HAT). Babıâli, Suluca Adası halkının donattığı 17 kıta geminin Çuka ve Değirmenlik adaları arasında dolaştığını ve asilerin Anapoli’yi kuşattığı takdirde Çamlıca ve Suluca halkının Rumlara yardım edeceğini (BOA. 927/40280-C, HAT) önceden haber alınca, Mora komutanı olarak atadığı Dramalı Mahmut Paşa’yı, 25.000 kadar asker, komutası altına verilen vezir ve emirlerle birlikte Rumları bastırmak üzere Ezdin’e gönderdi. 


Bu birlikler Mora Derbendi’nden geçip kuşatılmış olan Anapoli Kalesi önüne yerleşti ve buradaki isyanı bastırdı. Ardından Mora’nın merkezi olan Tropoliçe’ye doğru hareket etti. Diğer yandan 7.000 kadar Arnavut askeri ulufelerinin ödenmediğini öne sürerek savaş alanını bırakıp geri döndü. Mora’daki Rumların hemen hemen hepsi ayaklanmaya katıldı. Ayrıca Rumlar derelerde, orman içlerinde fırsat kollayıp, haberleşme yollarını, mühimmat ve gıda yardımı getirecek yolları da tuttu. Böylece Tropoliçe’ye ulaşmak zorlaşırken Anapoli’nin elde tutulması da tehlikeye girdi. Bu sırada Mora seraskeri olarak görevlendirilen Ebu Kebut Mehmet Paşa, Yenişehir’den ileri geçemediğinden Rumlar Mora’nın tamamını ele geçirdi (Mustafa Nuri Paşa: 253).


Yusuf Paşa’ya gelince Badıra Kalesi’nden yardım istenmesi üzerine, İnebahtı’dan Mora’ya askerlerini geçirerek buradaki asileri dağıtmayı başardı. Ayrıca Hurşit Paşa’ya bütün Mora Hıristiyanlarının isyan halinde olduğunu ve derhal 5.000 asker gönderilmesi gerektiğini bildirdi. Hurşit Paşa da, Babıâli’ye bir miktar Evlad-ı Fatihan askerinin gönderilmesini teklif etti. Fakat Babıâli’nin gözünde Yanya’daki Tepedelenli Ali Paşa olayları daha önemli olduğundan ve Mora’daki olayların önemi henüz anlaşılmadığından sadece Anadolu’dan asker toplanarak gönderilmesi yeterli bulundu (Ahmet Cevdet Paşa: 2762). 


Bunun üzerine Kayseri Mutasarrıfı Hasan Paşa’ya Anadolu Kalesi Muhafızlığı verildi. Hasan Paşa’ya Teke, Hamit ve Aydın sancaklarından 2.000 asker toplaması ve Antalya iskelesinden gemilerle Mora’ya göndermesi emredildi. Fakat Antalya iskelesinde sevk için yeterli gemi olmadığından Babıâli ile uzun yazışmalar başladı ve asker Antalya iskelesinde beklerken Rumlar da Mora’daki Müslümanları öldürmeye devam etti. 


İletişim ve örgütlenme eksikliği nedeniyle Anadolu’dan toplanan askerler Mora’ya gönderilemedi. Yerine başka asker toplandı. Bunlar, Akdeniz boğazına gelecek, oradan kara yoluyla Selanik körfezini dolaşarak Yenişehir’e varacak ve Mora’da bulunan Osmanlı kuvvetlerine yardım edecekti (Ahmet Cevdet Paşa: 2763). Ayrıca Mora isyanı için Tunus’tan da gemi istendi. Bunun üzerine yedi gemi donatılarak acele bir şekilde Mustafa Kaptan kumandanlığında Mora’ya doğru yola çıktı (BOA. 868/38618, HAT). 


Mora’daki isyan başlangıçta hızlı ilerledi ve Nisan 1821 tarihinde Rumların yaşadığı diğer adalara da sıçradı. Rumların isyanda başarıya ulaşması için adaların isyana katılması şarttı. Rum asiler, Korint Kanalı’nın kuzeyinde kalan bölgenin büyük bir bölümünü kontrol altında tutuyordu. İsyanın ilk aylarında, ayaklanmanın etkileri tam olarak bilinmiyordu. Babıâli de kendi imkânlarına göre önlemler almak istedi. 


Aleksander İpsilanti’nin Eflâk ve Buğdan’ı işgal ettiği haberi İstanbul’a ulaştığında, Osmanlı Devleti’nde yaşayan bütün Rum asıllı kişilerin ellerindeki silahları teslim etmeleri emredildi. Mart 1821 tarihinde, II. Mahmut bir ferman yayınlayarak Müslümanları yardıma çağırdı. Bununla birlikte isyanlara tepki gösteren Müslümanlar, İzmir ve Anadolu’daki Rum mahallelerine saldırdı. 

M. Simith Anderson’a göre, Mora’da Türklerin katledilmesine eş değer olan bu saldırılar Patrik Gregoryus’in asılmasına kadar devam etmiştir (Anderson, 2001: 74). 


Oysa Tarihçi Dakin, Mora Yarımadası’nda 40.000 (Castellan, 1995: 272), Barbara Jelavich ise, silahsız 15.000 Müslüman’ın katledildiğini yazmaktadır (Jelavich, 2006: 241). 


Bu arada İstanbul Patriği, Filiki Eterya Cemiyeti’nin nüfuzlu bir üyesi olmasına rağmen, isyanın Rusya tarafından desteklenmediğini görünce sözde bir aforozname yayınladı. Aforoznamede, Filiki Eterya üyelerinin ettikleri yeminlerin batıl olduğunu ve üyelikten çekilmeyerek devlete karşı savaşa devam edeceklerin lanet altında kalacağını ilan etti (Karal: 113). Fakat bu sözde aforozname hiçbir şekilde Rumları engellemedi.


1821 Nisan tarihine kadar Mora Yarımadası’nda yaşayan 50.000 kadar Müslüman’dan bir teki bile kalmamıştır. Müslüman Türkler ya kaçmış ya da Rumlar tarafından öldürülmüştür. İngiliz yazar St. Clair, bu konuda şunları yazmıştır: 


“Yunanistan’ın Türkleri pek az iz bıraktılar. 1821 yılı ilkbaharında ani olarak, tümüyle ve dünyanın haberi olmadan yok edildiler” (Sonyel, 1988: 111). 


Ortodoks Rumlar sadece Müslüman Türkleri değil, diğer milletlerden olanları da öldürüyordu. 5 Ekim 1821 tarihinde, 35. 0000 Türk ve Arnavut, Musevi ve diğer milletlerin yaşadığı Tropoliçe’de de 10.000 kişi katledildi. 


Ocak 1822 tarihinde Akrokorint kentinde 1.500’den fazla Müslüman öldürüldü. Böylece Rum ayaklanması, 1822 yılı yazına kadar Türk, Rum, Musevi, Arnavut ve diğer milletlerden olmak üzere 50.000 kişinin ölümüne neden oldu (Sonyel: 113- 115) ve bütün Avrupa bu katliama sessiz kalarak sadece izlemekle yetindi. 





III. MORA İSYANININ ULUSLAR ARASI BİR BOYUT KAZANMASI


Filiki Eterya yanlılarının çağrısı üzerine Demetrios İpsilanti, merkezî ve anayasal bir devlet kurmak için bir meclis toplamayı kararlaştırdı. 1821 Aralık tarihinde, Kleftlerin başkanı Theorodios Kolokotronis’in de onayıyla, Epidavrum kentinde bir “Kurucu Meclis” oluşturuldu. Soylular tarafından yönetilen Meclis, idareyi bir tek kişiye bırakmak istemiyordu. Bu nedenle Fenerli bir aileye mensup olan Aleksander Mavrocordato’nun da etkisiyle, 1795 Fransız modeline benzer bir anayasa hazırlandı. Buna göre, her biri bir bölgeyi temsil eden beş üye seçildi. 


Böylece ilk Yunan hükümeti Misolinki’de kuruldu. Hükümet başkanı Aleksander  Mavrocordato, 13 Ocak 1822 tarihinde Yunanistan’ın bağımsızlığını ilan etti. Fakat  adalıların ve soyluların sözcüsü bu kişi, Theorodios Kolokotronis’in taraftarlarının  çoğunlukta bulunduğu Mora’da kabul görmedi. Aynı yılın sonunda Theorodios  Kolokotronis, Astros’ta ikinci bir toplantı düzenledi. Ancak Aleksander Mavrocordato taraftarları arasında anlaşmazlık ortaya çıktı. Sonunda Kronidi kentinde yeni bir hükümet kuruldu. Bu hükümetin başına da George Kountouriotes adlı zengin bir kişi  geçti (Castellan: 273). Rumlar bir meclis kurup bağımsızlıklarını ilan etseler de, kısa zamanda ortaya çıkan rakip liderler iktidar için kıyasıya bir mücadeleye girdi. 


Bu mücadelede, büyük Fener ailelerinden birinin üyesi olan Aleksander Mavrocordato, çok kötü Rumca konuşan ve Arnavut kökenli zengin armatör George Kondouriotes, Yunanistan coğrafyasının en önemli lideri olan Theorodios Kolokotronis Rumların başlıca lider adaylarıydı. Siyasi gruplar arasındaki çatışma hızla tırmandı ve 1823 yılı sonunda, Theorodios Kolokotronis taraftarlarıyla Aleksander Mavrocordato ve George Kountouriotes denetimindeki hükümet adayları arasında bir iç savaş başladı (Anderson: 75). Rumların bir meclis kurmasını II. Mahmut endişe içinde izliyordu. II. Mahmut, 25 Şubat 1822 tarihinde bir heyet toplayarak alınacak önlemleri belirlese de, bu duruma İngiliz Büyükelçisi müdahale etti. Bu tarihten sonra Avrupalı Devletler de, Rumların isyanlarına karşı kayıtsız kalmayarak müdahale etmeye başladı (Driault: 187). 


Artık Rum isyanları uluslar arası bir sorun olma yolunda ilerliyordu. Avrupalı devletler kendi diplomatik çıkarları doğrultusunda her iki tarafı da idare ediyordu. Ağustos 1822’de, Alikorne Şehbenderi Kıçantı tarafından Babıâli’ye verilen bilgiye göre, asi Rumlar Avrupa’dan silah ve mühimmat sağlayarak Mora ve Çamlıca adalarına sokuyorlardı (BOA. 957/41080, HAT). 1822 yılında, Viyana’dan gelen haberlere göre, İngiliz Elçisi George Caning, Rum asilerin durumunu görüşmek üzere Rusya’ya giderek temaslarda bulunmuştu (BOA. 960/41187-B, HAT). Aslında Avrupalı devletlerarasında tam bir görüş birliği de yoktu. Eylül 1822 tarihinde isyanın en şiddetli olduğu yıllarda  bile, Rum asiler hakkında İngiltere’nin kabul ettiği siyasetin Rusya, Avusturya, Prusya ve Fransa tarafından beğenilmediği ortaya çıkmıştı (BOA. 960/41187, HAT). 


1823 yılında isyanların yoğunluğu biraz azalsa da, isyanlar tamamen bastırılamadı. Eylül ayında, Mora asilerinin gemileri Misolinki’de toplanması durumunda Mora kalelerine gıda ve gerekli malzemelerin nakli güçleşeceğinden, önlem olarak Mora sahillerine donanmadan bir fırkateyn ve beş altı geminin gönderilmesi kararlaştırıldı (BOA. 38789-F, HAT). Aynı tarihte, Rum Patrikhanesi, Mora asileriyle Osmanlı Devleti arasında bir vasıta olarak görülmekteydi. Bu nedenle Patrikhane, Babıâli’den isyandan vazgeçen Rumların affedilmesini istedi (BOA. 844/37931, HAT). 


1824 yılı başlarında, isyanlar tekrar şiddetlendi ve Avrupa’dan birçok gönüllü Mora’ya savaşmak için gitti. Ayrıca çok sayıdaki gönüllü de para yardımında bulundu. Bunlardan biri de Antik Yunan hayranı İngiliz Lord Byron’du. Lord Byron ve bir İngiliz miralayı isyanın en şiddetli yıllarında oldukça yüklü bir parayla Misolinki’ye gitti ve orada Rumlara para yardımı yaparak isyanları teşvik etti (BOA. 926/40255, HAT). İngiltere dış politika olarak her ne kadar isyanlara karşı gibi görünse de, İngiltere’nin asilere para ve yardım göndererek teşvik ettiği ve Misolinki’ye giden Lord Byron’un Rumları kışkırtarak Karlıili asilerine yardım için elinden gelen yardımı yaptığı belgelerden anlaşılmaktadır (BOA. 928/40290-D, HAT). Bu durum, İngiliz dış politikasının gerçek yüzünü de açıkça göstermektedir. 


Mora’daki isyanlar 1824 yılında şiddetini arttırarak devam etti. Buna karşın Osmanlı Devleti, asilerle mücadelede birlik içinde değildi ve belirli bir düzen içinde hareket etmiyordu. Bu nedenle Rum asiler üzerine yapılan harekâtların çoğu başarısızlıkla sonuçlanmaktaydı (BOA. 874/38787-L, HAT). Mora’da çıkan isyanların bastırılamaması üzerine Kavalalı Ali Paşa’nın oğlu İbrahim Paşa Mora valisi olarak tayin edildi. Fakat Mora’ya vali tayin edilen İbrahim Paşa’nın kuvvetleri bölgeye zamanda ulaşamadığından istenilen başarı da sağlanamadı. Rumeli Valisi Derviş Paşa’nın Babıâli’ye bildirdiğine göre, Rum asilere karşı başarısızlığın bir nedeni de, askerlerin daha önceki askerlere göre istekli savaşmamalarıydı (BOA. 901/39557, HAT). 


Bununla birlikte Babıâli’ye, Arnavut askerinin hazır ulûfeye alışık olduğundan iş görmediği, Türk paşaları yanında hizmet etmedikleri, Arnavut paşaların da devlete bir hayrı olmadığının ve Mora isyanının bastırılması için ayağı çarıklı valilere ihtiyaç olduğu yönünde şikâyetler gitmekteydi (BOA. 636/31344-B, HAT). Ağustos 1824’te, Eğriboz ve Misolinki bölgelerinde Rumlarla olan çatışmalar çok şiddetli geçti. Ordunun yarısı sıtma hastalığına yakalandığından ve yeni asker beklendiğinden, Salye yolunu ellerinde tutan asilere karşı başarı sağlanamadı. 


Bununla birlikte Osmanlı kuvvetleri, para ve malzeme sıkıntısı çekmekteydi. Bu  durumda yavaş hareket edilmekte ve müdahale gecikmekteydi. Askerlerin zamanında yetişememesi üzerine asiler güçlerini iyice arttırdı (BOA. 906/39723-B, HAT). Böylece 1825 yılı başlarında, Rumların saldırılarının yoğunlaştığı ve Mora’nın merkezi Tropoliçe’de zor anların yaşandığı dönemde bütün ümitler İbrahim Paşa’ya ve Mısır donanmasına bağlandı (BOA. 926/4024-A, HAT). İbrahim Paşa, önemli başarılar elde etti. İbrahim Paşa kuvvetlerinin Mora’daki başarıları ve asi Rumların yenilgileri Avrupa diplomasisini de harekete geçirdi. Rum asileri yatıştırmak için Osmanlı Devleti’ne açıklamalarda bulunmak üzere biri Rus, diğeri Fransız iki subay Bükreş’e gitti (BOA. 1140/45339, HAT). 


Böylece Rum ayaklanması 1825 yılından itibaren uluslar arası bir nitelik kazandı (Armaoğlu: 174). Avrupalı devletlerin işlerine karışmasından hoşlanmayan Osmanlı Devleti, Rum isyanını durdurmak için denizden beslenen eşkıyanın önü kesilmesini yeterli buluyordu. Bu nedenle İbrahim Paşa denizden Çamlıca’yı ele geçirirken, karadan da Atina’nın ele geçirilmesi gerekmekteydi (BOA. 942/40665-B, HAT). Bu plan doğrultusunda İbrahim Paşa, Koron’da Rumların isyanını bastırdı. Mora’ya yönelen İbrahim Paşa, Navarin’i kuşattı. Bu haber, Rumlar arasında büyük bir heyecan yarattı. Çamados adında bir Rum kaptan, Navarin’i kurtarmak için süvarisi bulunduğu hafif donanmayla harekete geçti. Navarin önünde bulunan Sefakya adacığını ele geçirdi. 


Fakat Süleyman Paşa ve topçu bölüğü bu adacığı topa tutarak barınılamayacak hale getirdi. Böylece Çamados çekilmek zorunda kaldı. Navarin Mısır askeri tarafından ele geçirildi. Fakat bu sırada Mısırlıların çok sayıda gemisi de battı. 18 Mayıs tarihinde Navarin halkı teslim olmak zorunda kaldı. İbrahim Paşa, Kolokotrones’in kumandası altındaki Rum çetelerini dağıttı ve Kalamata ile Tropoliçe’yi ele geçirdi. Böylece İbrahim Paşa, Nopli hariç bütün Mora Yarımadası’na egemen oldu (Driault: 191,192).


1827 yılında, Osmanlı-Mısır donanması isyanı tam yatıştırmak üzereyken Avrupalı Devletlerin işe karışması isyanı yeni bir döneme girdirdi. Mehmet Ali Paşa’nın Mora seferi, İngiltere’nin hoşuna gitmiyordu. Mora ve Girit valiliği kendisine verilen Mehmet Ali Paşa’nın Doğu Akdeniz’de yerleşmesi İngilizlerin çıkarlarına uygun değildi ve bu durum İngilizleri korkutuyordu. İngiltere ve Rusya, İbrahim Paşa’nın sözde zulümlerine son vermek amacıyla St. Petersburg’da görüşmelere başladı. Görüşmeler sonunda 4 Nisan 1827 tarihinde St. Petersburg Protokolü imzalandı. Buna göre Yunanistan, Osmanlı Devletine vergiyle bağlı muhtar bir devlet haline gelecek ve bütün Türkler Yunanistan’dan çıkartılacaktı. 


Bu Protokol, bağımsız bir Yunanistan’ın kurulması yönünde atılan ilk adımdı. Protokol, Avusturya, Prusya ve Fransa’ya da bildirildi. Avusturya ve ardından Prusya Protokolü reddetti. Fransa ise, 1815 yılında kendisine karşı kurulmuş olan Kutsal Birliği parçalamak niyetinde olduğundan Protokole katılmayı düşündüğünü bildirdi. 


Böylece İngiltere, Rusya ve Fransa arasında Londra’da görüşmeler başladı. Üç  devlet arasında 6 Temmuz 1827 tarihinde Londra Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmada, Osmanlı Devleti, St. Petersburg Antlaşması’nı kabul ettiği takdirde, asilerle Babıâli arasında bir mütareke yapılacağı ve Yunanistan devletinin kurulacağı; kabul etmediği takdirde ise, Protokolü imzalayan üç devletin asilere yardım etmekten başka, Osmanlı hükümetini yola getirmek için onu baskı altında bulunduracakları yazmaktaydı (Karal: 116,117). 


Osmanlı Devleti, Londra Antlaşması hükümlerini iç işlerine karışma olarak gördüğünden antlaşmayı reddetti. Bunun üzerine İngiltere, Rusya ve Fransa, Mora’yı abluka altına alarak Navarin’i kuşattı. Üç devlet, İbrahim Paşa’ya bir ateşkes teklif etti. Fakat İbrahim Paşa, İngiliz amirali Cardington ve müttefikler tarafından yapılan ateşkes teklifini, Padişah’tan emir almadıkça kabul edemeyeceğini bildirdi. Bunun üzerine üç ülkenin amiralleri, İbrahim Paşa’ya bir ültimatom göndererek, Türk ve Mısır donanmalarıyla askerlerin Yunanistan’dan çıkmalarını istedi. 


Fakat ültimatom kabul edilmedi (Karal: 118). Mısır donanmasının Navarin Limanı’na ulaşmasından bir süre sonra Fransızların ve İngilizlerin 22 savaş gemisi de Navarin’e gitti (BOA. 1050/43278-B, HAT). İngilizler Osmanlı donanmasının hareket alanlarını kısıtlamaya başladı. Bunun üzerine Mora Valisi İbrahim Paşa ve kuvvetlerinin Çamlıca-Suluca tarafına donanmayla gitmesi emredildi. Fakat Navarin önünde 28 savaş gemisi bulunduğundan ve onlarla savaşmak gerekebileceğinden donanma hareket edemedi (BOA. 849/38071, HAT). Ayrıca Navarin önündeki 28 parça İngiliz savaş gemisi, eğer Osmanlı-Mısır donanması hareket edecek olursa bunu engelleyeceklerini bildirmişti. İbrahim Paşa da, Babıâli’ye, Osmanlı donanmasının bunlarla savaşa girecek kadar güçlü olmadığını bildirdi (BOA. 849/38071-C, HAT). 


Amiral Cadrington kumandasındaki İngiliz gemileri, Amiral Rigny kumandasındaki Fransız gemileri ve kendilerine daha sonra katılan Amiral Heyden kumandasındaki Rus donanması 25 Eylül tarihinde İbrahim Paşa’yla bir mütareke yaptı. Buna göre, Osmanlı Donanması Navarin’de kalacaktı. Bunun üzerine İngiliz ve Fransız donanmaları Zanta ve Milo adalarına çekilecekti (Gökbilgin: 134). Mart 1828 tarihinde Mora Valisi İbrahim Paşa’dan Mısır valisine gönderilen bir tezkirede, Fransız ve İngiliz savaş gemilerinin Navarin ve civarında deniz yoluyla gıda yardımı gönderilmesini engelledikleri belirtilmektedir (BOA. 1087/44248-C, HAT). 


Bunun üzerine Osmanlı donanması Çamlıca Adası’na doğru hareket etti. Fakat Osmanlı- Mısır donanmasının bir savaşa gücü yoktu. Temmuz 1828 tarihinde, Osmanlı Donanması, Mısır ve Tunus gemilerinin kaptanlarının ortak kararıyla imzalanıp  gönderilen dilekçe bunun en açık kanıtlarındandır. Bu dilekçede, Navarin Limanı İngiliz gemileriyle kuşatıldığından bunun dışına çıkarak savaşa katılmaya donanmanın gücünün olmadığı belirtilmiştir (BOA. 849/38071-D, HAT). İngiliz, Fransız ve Rus müttefik gemileri Mora’da harekâtın kesin bir şekilde durdurulması için Amiral Rigny’in emriyle Osmanlı-Mısır donanması yaktı. Böylece Mısır gemileriyle birlikte 57 gemi ve 6.000 denizci kaybedildi (Gökbilgin: 134). 


Navarin olayından sonra Mehmet Ali Paşa Mora’daki Mısır kuvvetlerini geri çekmeye karar verdi. Fakat bunu yapamadı. İngiltere, Fransa ve Rusya 19 Temmuz 1829 tarihinde, Londra’da kabul ettikleri bir protokolle Fransa’nın Mora’ya bir kuvvet çıkarmasına karar verdi. Böylece çaresiz kalan Mısır kuvvetleri ve İbrahim Paşa, 3 Ağustos 1829 tarihinde, Fransa’yla bir antlaşma yaparak geri çekilmek zorunda kaldı (Armaoğlu: 185). 





IV. SONUÇ 


1821 yılında Rumların Mora Yarımadası’nda başlattıkları isyan, Yunan Devleti’nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. İsyanın başlamasında, özellikle Rusya etkin rol oynamıştır. Avrupalı Devletler, kendi çıkarları doğrultusunda Antik Yunan’a  duydukları ilginin de etkisiyle Rumlara her türlü maddi ve manevi yardımda bulunmuştur. Osmanlı Devleti ilk başlarda isyanı ciddiye almasa da isyanın diğer adalara sıçraması üzerine Mısır donanmasından yardım istemiş ve isyanın direncini kırmayı başarmıştır. Fakat isyana Avrupalı Devletlerin el atması ve konunun ulusalar arası bir boyut kazanmasıyla dengeler değişmiş ve isyan Osmanlı Devleti’nin aleyhinde ilerlemiştir. 


Binlerce Müslüman Türk hatta Ortodoks olmayan Hıristiyan ve Musevi’nin ölmesiyle sonuçlanan Mora isyanının başarısı, sadece Sakız ve Girit adalarında yaşayan Rumları cesaretlendirmemiş, Balkanlar’da yaşayan diğer milletlere de örnek olmuştur. Rumların amacı, eşitliksiz, adaletsizlik ya da ekonomik zorlukları giderecek önlemlerin alınması değildi. Zira öyle olsaydı kendi mezhepleri ve dinleri dışındaki insanları öldürmezler, toplu katliamlar yapmazlardı. Rumlar, kendi millet ve mezhepleri dışındaki herkesi ya öldürmüş, ya göçe zorlamış ya da evlerini yakmıştı. Bu da isyanın etnik bir karakter taşıdığını göstermektedir. 


19. Yüzyıl başında Sırplar, birçok kez ayaklanmalarına ve bazı haklar elde etmelerine rağmen bağımsız bir devlet kurmayı başaramamıştır. Oysaki Avrupa devletleri ve kamuoyunu arkalarına alan Rumlar, ilk kez bir isyan sonucunda ulusal bir devlet kurmayı başarmıştır. Mora, Yunan Devleti’nin kurulduğu yerdir. Bu nedenle isyanın başladığı gün hâlâ ulusal bağımsızlık günü olarak kutlanmaktadır. 



KAYNAKÇA
-Ahmet Cevdet Paşa, Tarih-i Cevdet, Cilt 6, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1994.
-Anderson, M. Smith, Doğu Sorunu 1774- 1923, (Çeviri İdil Eser), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
2001.
-Armaoğlu, Fahir, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789- 1914), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
1999.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 841/37873, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 927/40280-C, HAT.
Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 192/9350, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 868/38618, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 957/41080, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 960/41187-B, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 960/41187, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 38789-F, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 844/37931, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 926/40255, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 928/40290-D, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 874/38787-L, HAT
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 901/39557, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 636/31344-B, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 906/39723-B, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 926/4024-A, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 1140/45339, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 942/40665-B, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 1050/43278-B, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 849/38071, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 849/38071-C, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 1087/44248-C, HAT.
-Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, 849/38071-D, HAT.
-Bees, Nikos, “Mora Maddesi”, İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları
-Castellan, Georges, Balkan Tarihi, (Çeviri Ayşegül Yaraman-Başbuğu), Milliyet Yayınları, İstanbul 1995.
-Driault, Edovard, Şark Meselesi, Gazi Üniversitesi Yayınlar, Ankara 2003.
-Gökbilgin Tayyip, “Navarin Maddesi”, İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları
-Jelavich, Barbara, Balkanlar Tarihi: 18. ve 19. Yüzyıllar, Küre Yayınları, İstanbul 2006.
-Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, Cilt 5, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1994.
-Mustafa Nuri Paşa, Netayücü’l Vukuat: Kurumları ve Örgütleriyle Osmanlı Tarihi, (Yayına Hazırlayan Neşet Çağatay), Cilt 3- 4, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1987.
-Sonyel, Selahi, “ Yunan Ayaklanması Günlerinde Mora’daki Türkler Nasıl Yok Edildiler?”,
Belleten, Cilt LXII, Sayı 233, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1988.

-Şahin, Süreyya, Fener Patrikhanesi ve Türkiye, Ötüken Yayınları, İstanbul 1996.
PDF 












HATIRLA !!!



 "1821 Nisan tarihine kadar Mora Yarımadası’nda yaşayan 50.000 kadar Müslüman’dan bir teki bile kalmamıştır. Müslüman Türkler ya kaçmış ya da Rumlar tarafından öldürülmüştür. İngiliz yazar St. Clair, bu konuda şunları yazmıştır:

Yunanistan’ın Türkleri pek az iz bıraktılar. 1821 yılı ilkbaharında ani olarak, tümüyle ve dünyanın haberi olmadan yok edildiler” (Sonyel, 1988: 111). Ortodoks Rumlar sadece Müslüman Türkleri değil, diğer milletlerden olanları da öldürüyordu. 5 Ekim 1821 tarihinde, 35. 0000 Türk ve Arnavut, Musevi ve diğer milletlerin yaşadığı Tropoli-
çe’de de 10.000 kişi katledildi. Ocak 1822 tarihinde Akrokorint kentinde 1.500’den
fazla Müslüman öldürüldü. Böylece Rum ayaklanması, 1822 yılı yazına kadar
Türk, Rum, Musevi, Arnavut ve diğer milletlerden olmak üzere 50.000 kişinin
ölümüne neden oldu (Sonyel: 113- 115)










Balkanlarda, Türkler birbirinden farklı iki devrede etkili olmuşlardır. Birinci devrenin kahramanları orta Asya’dan hareketle Karadeniz’in kuzeyinden geçip Tuna boyuna ve Balkanlara gelen Şamanist Türkler ikinci devrenin kahramanları ise Anadolu Türkleri’dir. Balkanlara ilk gelen Türkler Hun’lardır (M.S. 375). Ardından Avarlar, Bulgarlar, Kumanlar ve Peçenekler 4.asırdan 8.asra kadar aralıksız olarak Orta Avrupa’ya ve Balkanlara yerleşerek Türk kültürünün yayılmasını sağlamaya çalıştılar.Bulgar Türkleri zamanla slavlaşmış Peçeneklerin de bir kısmı (Bizansa sığınanlar) hristiyanlaşmıştı. Balkanlara gelen son şamanist Türk kavim Kumanlar da, zamanla hristiyanlığı kabul ettiler. 


Anadolu Türklerinin Balkanlar’da ilk yerleşmesi, 1264 yılında Selçuklulardan İzzeddin Keykavus’un Bizans’a kaçıp sığınması olayıyla ilgilidir. Bizans imparatoru ona ve askerine yerleşmesi için Dobruca ilini tahsis etti. Bunun üzerine Anadolu’dan kendisine taraftar olan bir göçebe Türk grubu Saru Saltuk Dede ile beraber Dobruca’ya geçtiler. 


Dobruca Türklerin bir kısmı Bulgarların saldırıları üzerine (1307-1311) Anadolu'ya geri geldi,kalanları ise hristiyanlaştılar .Bundan sonra Batı Anadolu’yu fetheden Aydın, Saruhan ve Karesi beyliklerinin, Ege denizini geçerek Balkanlara yaptıkları akınlar gelir. Aydınoğlu Gazi Umur 1332’de Bizans’ın müttefiki olarak Balkanlar’da faaliyetlerde bulundu. Ne var ki Latinlerin Ege kıyılarındaki faaliyetleri, Aydınoğullarının Rumeli’deki faaliyetlerini engelledi ve yerlerini Osmanlı beylerinin almalarına fırsat verdi.Karadeniz’in kuzeyinden gelen Türkler’e oranla Anadolu’dan gelen müslüman Türkler kendi dil ve kültürlerini saklamayı başarmışlardır .Prof. Halil İnalcık ve Prof. İbrahim Kafesoğlu’nun araştırmalarına göre 13.asır içinde Balkan yarımadasına büyük oranda Türkler yerleşmişlerdi.









Mora Yarımadası, bugünkü Yunanistan'ın güneyinde, ülkenin bir kısmını oluşturan, Avrupa kıtasına bağlı olan ve Ege Denizi'nde bulunan yarımadadır (1893'ten beridir teknik olarak ada). Adanın ismi Batı dilleri ve Yunanca'da Peloponnesos 'tur. 1893'te yarımada Corinth Kanalı ile anakaradan ayrılmıştır yani insan eliyle adaya dönüştürülmüştür. Mora Yarımadası Fatih Sultan Mehmet zamanında fethedilmiştir.









Osmanlı belgeseli Yunanistan'ı kızdırdı

Yunanlıların Osmanlı'ya isyanını anlatan belgesel '1821', komşuyu karıştırdı. Reyting rekoru kıran dizide Yunan resmi tarihi yerle bir edildi.Siyasetçiler, tarihçiler ve özellikle kilise, Sky TV’de 8 bölümde yayımlanan ve Yunan ihtilalindeki bir sürü ‘mito’yu çürüten belgesel dizi ‘1821’e ateş püskürdü. Yunanlı, İngiliz, Hollandalı ve Türk (Prof. Fikret Adanır) tarihçilerin yer aldığı ‘1821’de, Yunanlıların 4 asır boyunca Osmanlı egemenliği dönemindeki yaşamı ile ilgili ‘resmi tarih’e taban tabana zıt bir tablo çizildi. Okullarda da okutulan ‘resmi tarih’ Yunanlıların ‘esaret altında büyük baskılara ve Osmanlı’nın barbarlıklarına maruz kalarak yaşadıklarından’ bahsederken, dizide şunlar belirtildi:

- Özellikle 15 ve 16. yüzyılda Yunanlılar çok zenginleşti.
- Dinlerine, okullarına kimse dokunmadı. Yunanlı çocukların mağaralardaki ‘krifo sholio’da (gizli okul) eğitildikleri yalandır.
- Fatih Sultan Mehmet, Bizans hayranıydı.
- Osmanlı’yı tek ilgilendiren şey vergilerin toplanmasıydı.
- Türk ile Yunanlılar birlikte yaşıyor, evlilikler yapıyordu.
- Türklerin olumlu hiçbir şey yapmayan barbar bir halk olduğu iddiası gerçek dışıdır.
- Yunanlılar geleneklerini değiştirmişlerdi. Yemeklerini iskemlede değil, yerde yiyorlardı. Kadınlar örtülüydü. Batılı giyinenler, Batılı davrananlar hiç sevilmiyordu.
- Osmanlı sayesinde, Yunanlı çiftçiler Hıristiyan çiftlik ağalarının sömürüsünden kurtuldu.

İhtilal nasıl başladı?

‘Resmi tarihte’ ihtilalin başlatılması ‘haklı bir davanın ilk kıvılcımı’ olarak gösterilirken, ihtilale katılanlar ‘dağlara çıkan ve özgürlük ateşi ile tutuşan kahramanlar’ diye tanıtılıyor. Belgeselde bu iddialar çürütüldü:

Peloponez’de (Mora Yarımadası) ilk tepkiler Osmanlı’nın vergileri arttırmasıyla başladı. Yunanlılar fakirleşti. Vergi ödememek için ovaları terk ederek Osmanlı devletinin zor ulaşabileceği dağlık bölgelere yerleşti.

Dağlık kesimde yaşam zordu. Çünkü ‘kleftes’ler (Yunanlı çapulcular) insanlara rahat nefes aldırmıyordu.

Korku içindeki Yunanlıların imdadına Osmanlı yetişti. Osmanlılar ve Yunanlılar birlikte ‘kleftes’leri yakalayıp öldürdü.

İlk isyanı kışkırtan, 1770’te Mani şehrine gelen Rus çariçesinin adamları Orlof kardeşlerdi. Yunanlıların büyük bölümü Orloflara kulak asmadı. Bu isyan teşebbüsünde binlerce Yunanlı öldü, 20 bini de esir alınıp köle olarak satıldı.

‘Ayıptır be!’

Reyting rekoru kıran ‘1821’ , Yunan parlamentosuna konu oldu. Aşırı milliyetçi Laos partisi milletvekilleri, belgeselin yalanlarla dolu olduğunu iddia ederek, Yunan devlet TV’sinin (ERT) derhal yeni belgesel çekmesini istedi. Selanik metropoliti Anthimos ise “Utandım, ayıptır be” dedi. Dizinin sponsorluğunu ise başkanını hükümetin atadığı National Bank Of Greece’in (NBG) üstlenmesi de tepkilere yol açtı.

‘Patrikhane ihtilali lanetlemişti’

Yunan resmi tarihi Osmanlı’nın Yunanistan’da önemli bir kültür mirası bırakmadığı şeklindedir. Dizide bu iddia da çürütülerek, 1832’de kurulan Yunan devletinin Osmanlı’yı hatırlatan hemen her şeyi yok ettiği vurgulandı.

Fener Patrikhanesi’nin Yunan ihtilalindeki rolü hakkında ise dizide “Patrik 5. Grigorios ihtilali lanetledi ve İpsilantis’i aforoz etti. Grigorios aynı zamanda ‘Padişahın iktidarı Tanrı’nın emridir. Buna karşı çıkan dinimize karşı çıkar’ dedi. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Patrikhane adeta ‘Hıristiyanların bakanlığı’ gibi hareket ediyordu. Büyük imtiyazları vardı” denildi.

‘Yunanistan’da Türkleştirme yaşanmadı’

‘Resmi’ Yunan tarihinde Osmanlı döneminde Yunanlıların ölüm tehdidi ile İslamlaştırıldıkları iddia edilirken, belgesel dizide aksi görüş savunuldu; “İsteyen din değiştiriyordu. Bunun başlıca nedeni de ekonomik idi. Bazı Hıristiyanlar, Müslümanların sahip oldukları ekonomik imtiyazlara sahip olabilmek için din değiştirdi” denildi.

Mora’da büyük katliamlar oldu

Dizide Yunan ihtilalinin, 1789 Fransız ihtilalinden etkilendiği ve eski Yunan medeniyeti hayranı Batılılarca desteklenerek başlatıldığı anlatıldı.

- Peloponez’de (Mora) isyan için bölgedeki Osmanlı askerlerinin Ali Paşa isyanını bastırmak için Yanya’ya gitmelerinden yararlanıldı.
- Papazlar “İnançsız Müslümanları yok edin” vaazı verdi.
- Asırlarca iç içe yaşayan Yunanlılar, silahsız Türklere saldırdı. Birkaç günde 20 bin Türk öldürüldü.
- Tripoliça’da büyük katliamlar işlendi. Kuşatmada Türkler yiyecekleri bitince, köpekleri ve hatta birbirlerini yemek zorunda kaldı. Kale zapt edilince 2 bin kadın ve çocuk kayalıklardan atıldı.
- Peloponez’de nüfusun yüzde 10’u Türk idi. Onca asır burada Türkler birbirleri ile Türkçe değil Yunanca konuşuyordu. Geriye canlı tek bir Türk bile kalmadı.
- Tripoliça’ya saldırı, ihtilalin sivil lideri Rus çarının koruması Aleksandros İpsilantis’in kardeşi Dimitris ile askeri lider Theodoros Kolokotronis’in ganimet paylaşımı için anlaşınca gerçekleşti. İhtilalde çıkar her zaman büyük rol oynadı. Asker parayla toplatıldı. 1 aylık askerliğe 1 dönüm toprak veriliyordu.


RADİKAL-2011










Mora’da Yunan Zulmü



1821′de Rumların Mora ve civarında, adalarda isyanlarına dair çok etkileyici bir kitap okuyorum bu günlerde. Doç. Dr. Ali Fuat Örenç hocanın “Balkanlarda İlk Dram, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan” adlı kitabını okurken kan dondurucu sahnelerle karşılaştım.

Kısaca Rum isyanını özetlersek; 1821′den 1830′a kadar Rumlar özellikle kilise önderliğinde Mora’da isyana başladılar. İsyan Rumların yaşadığı bölgelerin çoğuna sıçradı. İsyanı bastırmak için Osmanlı kara ordusu ve donanması kullandı, ancak istenilen başarı sağlanamadı. Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa ve oğlu İbrahim paşa vasıtasıyla eğitimli “Cihadiye” birliklerinden yararlanıldı. Mısır askerlerinin isyanı bastırmak için devreye girmesiyle Osmanlı birçok bölgede isyancıları ele geçirdi ve kuşatma altındaki Müslüman ahaliyi kurtardı. Ancak Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın bölgede güçlenmesini istemeyen Avrupa, bunu bahane ederek isyanı Avrupa sorunu haline getirdiler.

İsyana Avrupalı birçok devlet el altından silah ve erzak desteği verirken, kendi subaylarıyla da isyanı teknik anlamda destekliyordu. İsyanda 100 binlerce Müslüman’ın kadın, çocuk demeden ve hiçbir vicdan azabı duyulmadan katledilmesi Avrupa tarafından görülmek istenen bir durum değildi. Onlara göre 400 yıl esir hayatı yaşamış bir milletin Müslümanlara kininin doğal bir tezahürüydü. Nasıl bir esaret ki, hem bölgede toprakla ve ticaretle meşgul olabiliyorlar, kiliseleri olabiliyor ve içlerinden birçoğu sarayda önemli görevlere gelebiliyor, sormak lazım.

Müslümanların, kana susamış ve vahşi Rum isyancılar tarafından katledilmesini betimleyen satırları kitaptan okumalısınız. Bütün bu vahşeti: kadınların ırzına geçilmesini, çocukların anne-babalarının gözü önünde öldürülmesini, teslim olan binlerce Müslüman Türk’ün saatler içinde vahşice öldürülmesini okurken neler hissedilebilir!

Avrupa kamuoyu bütün bu vahşete kendince bir kılıf bulmuş. Ya da vahşeti betimleyen bazı tanıkların kitaplarını yok etmek için çabalamışlar. Ancak bugün birçok Avrupalının tanıklığıyla biliyoruz ki, Rum isyanı sırasında 100 binlerce Müslüman Türk ahali hunharca öldürülmüş, kafataslarından piramitler yağılmıştır.


Yunanistan’ın bugün içine düştüğü duruma zaten acımıyordum. Kitabı okuduktan “bin beter olsunlar” diyesim geldi. Zulümle âbâd olunmaz. Devletleri kanla kuruldu. Bugün hepsinin ataları bu vahşette öyle ya da böyle rol almışlardır. Eğer çok kötü duruma düşerlerse onlara yardım edecek Avrupa ve Amerika gibi “kandaş ve kindar” hamileri var tabii. Ama Kıbrıs’ı, Ege adalarını ve Mora’yı satın alabiliriz, hiç de fena olmaz.İçimdeki sadece kızgınlık değil. Tarihin yanlış anlaşılmasına, hatta hiç bilinmeyip Rumları dost görmeye uğraşanların ahmaklığına kederleniyorum. Ermeni soykırımı laflarını üreten Avrupalı ve Amerikalı zihinler, Mora Türklerini neden unutturuyorlar acaba!







Balkanlarda İlk Dram, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan
Ali Fuat Örenç





Bütün dünyanın gözleri önünde Avrupa’da katledilen Türkleri çok çabuk unuttuk. Dünyanın Türklerden özür dilemesini gerektiren sayısız sebepten sadece biri MORA. Osmanlı’dan bağımsızlık hayaliyle yola çıkan Rum Filiki Eterya ihtilal örgütünün 1814’de başlattığı macera, 1821’de hayal olmaktan çıktı, 3 Şubat 1830’da, yani sadece 16 yıl gibi kısa bir sonra gerçeklerle buluştu. Elbette bu maceranın başarıya ulaşmasında Helen dostu Avrupalıların gayretleri, Rum isyancıların hayallerinin çok ötesinde bir değer taşıyordu. Böylece ilk defa olarak Osmanlı Balkanında bir Hıristiyan devlet bağımsızlık kazanırken, fethinden itibaren Ege Denizi’nde mutlak Osmanlı egemenliği de yine ilk defa olarak kısıtlanmış oluyordu.


Rum isyanı kısa sürede acımasız bir din ve ırk savaşı haline dönüştü. Avrupa’dan maddi-manevi destek gören Rumlar, hedeflerinin Mora’da bir tek Türk kalmayana kadar savaşmak olduğunu en başında açıkça ilan ettiler. Olaylara şahit olan Avrupalı yazarların anlattıklarına göre, isyan bölgelerinde öyle anlar yaşanmıştı ki, Türkler için bazen ölüm kurtuluş oluyordu.


Osmanlı’nın Mora Müslümanları olarak tanımladığı zümre, isyan bittiğinde tamamen tarih sahnesinden silinmiş durumdaydı. Yaşama şansı bulan Mora Türkleri ise imparatorluğun çeşitli yerlerinde zor şartlarda hayatlarını devam ettirdiler. O dönemde muhacir organizasyonu yapacak resmî bir kurumun olmayışı, bu ilk Yunanistan göçmenlerinin acılarını daha da derinleştirdi.


İsyanın bitiminde Yunanistan’daki Türk emlak ve vakıfları tasfiye edilirken, bölgedeki asırlık Türk medeniyeti izleri de sonsuza kadar silinmiş oluyordu. Bu eser, Türk-Yunan ilişkilerinin tarihî seyrindeki kırılma noktalarını, objektif-bilimsel kriterlerle ve birincil kaynaklar eşliğinde incelemesi bakımından, şüphesiz günümüz problemlerinin çözümüne ışık tutacak önemdedir.








"BATI TRAKYA DA TÜRK OLMAK-
SINIRLAR ARASINDA BANU AVAR" : izlenmeli...





VE BÜTÜN AVRUPA BU KATLİAMA SESSİZ KALARAK 
İZLEMEKLE YETİNDİ. "