PROMETHEUS: SİNEMA : DOĞU EKSPRESİNDE CİNAYET / MURDER ON THE ORİENT EXPRESS

BEYAZ PERDENİN BÜYÜSÜ İLE TÜRKİYE 'DE ÇEKİLMİŞ FİLMLER /6

DOĞU EKSPRESİNDE CİNAYET / 1974

Hikaye 1974,2001 ve 2010 da, farklı yönetmenler tarafından üç kere filme alınmıştır. Her ne kadar Agatha Cristie kitaplarını sevsekte , Orient Express filminde hikayeye sadık kalınmamıştır. !

Konusu:
Ünlü dedektif Hercule Poirot, 1935 yılında Doğu Ekspresi'nde bir yolculuk yapıyor. Ama tren yoğun kar yüzünden bir yerde sıkışıyor. Yolculardan biri trende ölü bulununca ,yardım ekibi yolu açana kadar dedektif bu gizemli cinayeti çözmek zorundadır.

***1974 - Yönetmen: Sidney Lumet - İNGİLTERE
Albert Finney, Lauren Bacall, Ingrid Bergman, Jacqueline Bisset, Sean Connery, Jean-Pierre Cassel, Anthony Perkins ,Michael York ve Richard Widmark

SAHNE ANDERSON AİLESİNİN YAŞADIĞI TRAJEDİ İLE BAŞLAR VE 5 SENE SONRASI İSTANBUL ANADOLU YAKASINA GELİR.

İSKELE, SOKAK SATICILARIN, KOSTÜMLERİ , İSKELEDEKİ KOYUN SÜRÜSÜ, MÜZİSYENLERİN FESLERİ, KONUŞULAN REPLİKLER, ŞİŞ VE KEBAB ,TÜRK KAHVESİNE YAPTIĞI HAKARET VE ETRAFTA GEZİNEN "ARABİ" KIYAFETLİ ESNAF ile ÇARŞAFLI İNSANLAR (çarşaflı insanlar belki Ortadoğu'dandır,sonuçta Doğu Ekspresi diye düşünmüşlerdir..?!) ......

KAHVE SAHNESİ /1974

Ama filmin kadrosu sağlam.

filmden sahneler,İstanbul ile başlıyor:

***2001 – Yönetmen : Carl Schenkel / ABD
Alfred Molina, Adam James, Fritz Wepper, Peter Strauss, Meredith Baxter, Leslie Caron

Film İstanbul sokaklarında kovalamaca ile başlıyor, eski bir dava kapanıyor, polisler zanlıyı yakalıyor .

Rusça seslendirme ile filmi seyretmek için tıklayın, çünkü fragmanını bulamadım

DOĞU EKSPRESİNDE CİNAYET / 2001

***2010 - Yönetmen: Philip Martin - İNGİLTERE
David Suchet, Tristan Shepherd, Sam Crane, Brian J. Smith, David Morrissey

SAHNE İSTANBUL 'DAKİ BİR OLAYIN AÇIĞA KAVUŞTURULMASI İLE BAŞLAR.
POİROT OTELİNE GERİ DÖNERKEN ,BİR KADIN KAÇMAKTA VE PEŞİNDEN DE BİR SÜRÜ İNSAN KOVALAMAKTADIR. AYRICA TRENLE YOLCULUK YAPACAK BİR ÇİFT TE BU OLAYA ŞAHİT OLUR. KADIN OLAYA ÇOK ÜZÜLÜR.
KOVALANAN KADIN ZİNA YAPMIŞ VE HAMİLE KALMIŞTIR. KADINI ORACIKTA TAŞLARLAR...!!!
VE YIL 1935 OLMASINA RAĞMEN "FES" KULLANILMAKTADIR.

Fragmanı :

DOĞU EKSPRESİNDE CİNAYET / 2010

Ünlü polisiye romanları yazarı Agatha Christie'nin ünlü romanından uyarlanan filmin orjinal hikayesi:

"Suriye'de bir kış sabahıydı" diye başlar. (FİLMDE BELKİ DE BU YÜZDEN ÇARŞAFLILAR VARDI? sb.)
Halep'ten Doğu Ekspresi trenine binerler ve İstanbul'a doğru yola çıkarlar. Toroslardan ve Konya'dan geçer. Poirot turist olarak İstanbul'da bir kaç gün kalmayı düşünür.
İstanbul'a varıncaya kadar trendeki birçok kişiyi incelemiştir. Anadolu yakasında Doğu Ekpresin Avrupa koluna binebilmek için boğazı geçerler.

Kitapta Ayasofya,Galata Köprüsü ve Tokatlıyan Oteli geçer. Poirot otele varınca telgraf alır ve Londra'ya dönmesi gerekir. Trenden yeri ayarlanır ve üç gün sürecek Avrupa yolculuğu başlar.

Yani kitapta Türkleri veya Türkiye'yi aşağılayacak hiç bir şey yoktur.
Hollywood kandırmacası, yada doğru tabir ile "aşağılama" tıpkı birçok filmlerdeki gibi ,bu filmde yerini almıştır.

İKİSİ DE TÜRKİYE'NİN ALEYHİNEDİR.

TURİSTLERİN NEDEN ÖNYARGILI OLDUĞU BELLİDİR.
BU BİR PSİKOLİJK SAVAŞ, BU YÜZDEN ÖYLE OLMALARI BEKLENİR.

ASLINDA SORUYU YAPIMCILARA DEĞİL ,BUNA İZİN VERENLERE SORMAK GEREK ....

"1935 LERDE TÜRKİYE MEDENİYETSİZ MİYDİ DE ,
BU İMAJLA DÜNYANIN DÖRT BİR TARAFINDA TANITILMAYA İZİN VERDİNİZ..? "

İyi Seyirler
SB.

********

AGATHA CHRİSTİE

Agatha Christie ile bütünleşen Pera Palace Eylül 2010 da tekrar açıldı.

İstanbul’un önemli kültür miraslarından olan ve 23 milyon euroya yenilenen Pera Palace Hotel, ‘müze-otel’ olarak yeniden hizmete girdi.

MATHEW PRİCHARD

Açılışta ,Pera Palace Hotel’in ilk konukları arasında ise ünlü polisiye roman yazarı Agatha Christie’nin torunu Mathew Prichard da yer aldı.

Otelin kurulmasında büyük katkısı olan Orient Express’e de davet gönderilmiş, bu arada “Orient Express İstanbul’a yılda bir kez geliyor.

Agatha Christie’nin odasına yoğun talep :

PERA PALAS / AGATHA CHRİSTİE ODASI

Pera Palace Hotel’de konaklama fiyatları 230 eurodan başlıyor. En çok talep gören odalardan biri olan Agatha Christie’nin kaldığı odanın fiyatı ise KDV hariç 515 euro düzeyinde. Oteldeki kral dairelerinin fiyatı 4 bin euro olarak belirlendi. Christie’nin otele geldiği yıllarda konakladığı 411 numaralı odada , yazarının kullandığı daktilo, eserlerinin ilk baskıları ve okuduğu kitaplar, kitaplarını yazdığı konsol ve yine ünlü yazarın bir medyum tarafından yeri söylenen anahtarı da bulunuyor.
Ünlü yazarın hayatında kimsenin bilmediği kayıp 11 günün sırrının, 1934 yılında yayımlanan “Doğu Ekpresi’nde Cinayet” romanı için ilham aldığı Pera Palace Hotel’de olduğu da söyleniyor.

Agatha Christie’nin yanı sıra otelde Pierre Loti, Ernest Hemingway, Greta Garbo, İsmet İnönü, Celal Bayar ile Kral VIII. Edward ve İmparator Franz Joseph süitleri ve kral daireleri de bulunuyor.

Otelden notlar :
* Otelin kuruluşunda (1892) önemli yeri olan Orient Express’in en önemli durakları olan şehirlerden ilham alınarak özel bir şarap kavı geliştirildi.

* Pera Palace’ta uzun yıllar Atatürk Müze Odası’na ev sahipliği yapan 101 numaralı oda yine müze olarak hizmet verecek.

* Aslen taş bir yapı olarak faaliyet gösteren Pera Palace Hotel’in son 50 yılı boyalı bir şekilde geçti. Yenilenme çalışmaları sırasında 1 yıl boyunca taş ustaları el işçiliği ve çekiçle bu boyaları söküp binayı eski haline dönüştürdü.

ATATÜRK ODASI / PERA PALAS

Pera Palas'ta Atatürk'ün odasında bir halı var. 1930 larda zamanın Hindistan Başkanı Atatürk'e bir hediye vermek istemiş. Kahinine iyi bir hediye hazırlaması için emir vermiş. Kahin bir halı dokutmuş ve Atatürk'e hediye edilmiş. Duvarda asılı olan halı bu işte. İlginç olan deseni : Bir saat var. 09:07'de durmuş görünüyor (Atatürk'ün beyin ölümü saati) ve 10 tane KASIM çiçeği......

Agatha Christie aslında Tokatlıyan’da mı kaldı ?

Agatha Christie’nin Pera Palas’ta kaldığı ve bu ziyaretinden sonra ünlü “Şark Ekspresi’nde Cinayet” adlı polisiye romanı yazdığı yıllardır söylenir. Pera Palas Oteli de tanıtımlarında Christie’nin adını kullanır, kaldığı odayı sık sık basına sergiler. Ancak yazarın geçen yıl Altın Kitaplar tarafından yayımlanan otobiyografisinde dikkat çekici bir ayrıntı “Christie gerçekten Pera’da mı kaldı” sorusunu akla getiriyor. Nitekim Şark Ekspresi’ne atlayıp 1926′da İstanbul’u görmeye gelen Christie, iki günlük ziyaretini anlatırken Pera Palas’ın adını anmak bir yana, Pera Palas’ın o dönemki rakibi bir başka otelde konakladığını yazar. Christie, yolculuğu esnasında tanıştığı Hollandalı bir mühendisle geçirdiği bir günü şöyle anlatır:

“Hollandalı mühendis benim İstanbul’da nerede kalacağımı öğrenmek istedi ve benimle ciddi ciddi ilgilendi. Kentteki tehlikelere karşı beni uyardı. Adam, ‘Dikkatli olmalısınız. İnsanların size söylediklerine inanmamalısınız. Nereye götürüldüğünüzü bilmeden çeşitli eğlence yerlerine gitmekten de sakınmalısınız’ dedi. Adam beni tehlikelerden korumak için İstanbul’a vardığımız zaman yemeğe davet etti. ‘Tokatlıyan Oteli çok iyi bir oteldir. Orada güvende olacaksınız. Ben sizi saat dokuza doğru arayacağım ve güzel ve iyi bir lokantaya götüreceğim’ dedi. Ertesi gün mühendis söylediği saatte beni aradı ve İstanbul’un bazı görülmeye değer yerlerini gezdirdi. Güzel bir akşam geçirdikten sonra mühendis beni tekrar Tokatlıyan Oteli’ne bıraktı.” (sf. 444-445)

TOKATLIYAN OTELİ / İSTANBUL

Aslında Christie de o dönem Pera Palas’ta oda ayırtmıştır. Otelin kayıtlarında da bu rezervasyon yer alır. Ancak usta yazarın anılarına bakılırsa iki günlük bir kaçamak yapıp yer ayırttığı otelde değil de Hollandalı mühendisin önerdiği Tokatlıyan Oteli’nde vaktini geçirdiği anlaşılıyor. Bugün pek az kimsenin hatırladığı Tokatlıyan Oteli, Üç Horan Ermeni Vakfı’nca 1884′te yapılan ve 1892′de yanan tiyatro binasının yerine Mıgırdıç Tokatlıyan Efendi tarafından inşa edildi. Zamanında lokantasıyla ünlü bu otel Pera Palas ile sıkı bir rekabet içindeydi. 1954′te meçhul bir yangınla da yok olup gitti. İstiklal Caddesi’ndeki bina halen işhanı olarak kullanılıyor.Troçki’den Atatürk’e kadar pek çok ünlü ismin de bu otelde kaldığı, toplantılar düzenledikleri biliniyor.

Basından 2010